Οι αρχές επέμεναν πάντοτε ότι οι όποιοι δεσμοί της αστυνομίας με την ακροδεξιά αφορούσαν λιγοστές και μεμονωμένες περιπτώσεις. Ωστόσο, τα καταγεγραμμένα περιστατικά όπου αστυνομικοί συνεργάζονται ανοιχτά ή καλύπτουν ακροδεξιές ομάδες είναι πολλά. Πόσο στενοί είναι στην πραγματικότητα αυτοί οι δεσμοί, τι βάθος έχουν και πόσο επικίνδυνοι παραμένουν σήμερα;
Στις αρχές του 2013, η Αναστασία Τσουκαλά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris 11 και πρώην σύμβουλος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, προσκλήθηκε να δώσει μια σειρά διαλέξεων με θέμα τον ρατσισμό και την ξενοφοβία στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, στην Αμυγδαλέζα. Σύμφωνα με την κ. Τσουκαλά, σε μία από τις διαλέξεις, τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς, ένας δόκιμος πήρε τον λόγο κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων και δήλωσε ότι διαφωνούσε ριζικά με όλα όσα είχε πει η καθηγήτρια. Δεν δεχόταν, εξήγησε ο δόκιμος, ότι οι μετανάστες ήταν ίσοι με τους Έλληνες.
Η κ. Τσουκαλά αντέτεινε ότι η αποδοχή της ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων, με βάση φυλετικά ή εθνοτικά κριτήρια, δεν προσιδιάζει στη δημοκρατία αλλά σε καθεστώτα αυταρχικά και ολοκληρωτικά, φασιστικού τύπου.
Ο δόκιμος συμφώνησε και είπε: «Μα, είμαστε φασίστες. Και είμαστε περήφανοι που είμαστε φασίστες. Υπάρχει κανένα πρόβλημα;»
Η δήλωσή του, σύμφωνα με την καθηγήτρια, προκάλεσε ενθουσιώδη χειροκροτήματα από τους συμφοιτητές του.
Στη συζήτηση που ακολούθησε, όπως την έχει περιγράψει η κ. Τσουκαλά, διάφοροι δόκιμοι υποστήριξαν πως «είναι απαράδεκτο να ζητά από έναν αστυνομικό να εφαρμόζει νόμους με τους οποίους διαφωνεί», καθώς ο αστυνομικός «έχει κριτικό πνεύμα»· πως «στην Κατεχάκη είναι όλοι τους ανίκανοι, άχρηστοι χαρτογιακάδες, στην υπηρεσία της κάθε κυβέρνησης» και «άσχετοι προς τα επιχειρησιακά ζητήματα που προκύπτουν εν ώρα δράσης»· και πως όταν ένας αστυνομικός «μπαίνει στο περιπολικό ξέρει ότι πάει για πόλεμο, και στον πόλεμο μόνο η σημαία τον εμπνέει».
Η κ. Τσουκαλά ανέφερε όσα είχαν συμβεί στη διοίκηση της σχολής, σημειώνοντας ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης παρευρίσκονταν στην αίθουσα οι εκπαιδευτές των δοκίμων αξιωματικών, οι οποίοι παρέμειναν απολύτως αμέτοχοι.
Το περιστατικό αποκαλύφθηκε περίπου έναν χρόνο αργότερα και προκάλεσε έντονη δημόσια συζήτηση, καθώς και διαξιφισμούς στη Βουλή. Εκεί, ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, Βασίλης Κικίλιας, απαντώντας σε κοινοβουλευτική ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσε ότι ο διοικητής της σχολής είχε διατάξει ΠΔΕ (Προκαταρκτική Διοικητική Εξέταση) και ότι «το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνοµίας είναι αυστηρά προσηλωµένο στην τήρηση του Συντάγµατος, την προστασία των δηµοκρατικών θεσµών, καθώς και των ατοµικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωµάτων και των ελευθεριών των πολιτών».
Όταν η ΠΔΕ ολοκληρώθηκε, όπως μας πληροφόρησε η ΕΛ.ΑΣ., ο ίδιος ο διοικητής της σχολής την έθεσε στο αρχείο, καθώς «δεν διαπιστώθηκε ευθύνη κανενός Δόκιμου Υπαστυνόμου ή άλλου αστυνομικού».
Με παρόμοιο τρόπο έχουν αντιμετωπιστεί τόσο από την πολιτική ηγεσία όσο και από την ΕΛ.ΑΣ. τα διάφορα περιστατικά μέσα στα χρόνια που καταδεικνύουν δεσμούς ανάμεσα σε αστυνομικούς και τον ακροδεξιό χώρο. Ακόμη και όταν το πρόβλημα έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στη δημοσιότητα, όπως συνέβη την περίοδο της σύλληψης της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής, οι αρχές επέμειναν ότι οι όποιοι δεσμοί αφορούσαν λιγοστές και μεμονωμένες περιπτώσεις.
Ωστόσο, τα καταγεγραμμένα περιστατικά όπου αστυνομικοί συνεργάζονται ανοιχτά ή καλύπτουν ακροδεξιές ομάδες είναι πολλά και έτσι αναπόφευκτα γεννάται το ερώτημα πόσο στενοί είναι αυτοί οι δεσμοί μεταξύ αστυνομίας και ακροδεξιάς, τι βάθος έχουν και πόσο επικίνδυνοι παραμένουν σήμερα.
Εκλεκτικές συγγένειες
Ο Δημήτρης Κουσουρής, ο οποίος το 1998 είχε χτυπηθεί τόσο βάναυσα από χρυσαυγίτες ώστε λίγο έλειψε να χάσει τη ζωή του, είναι σήμερα επίκουρος καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και συγγραφέας του βιβλίου Δίκες των δοσίλογων, 1944-1949. Δικαιοσύνη, συνέχεια του κράτους και εθνική μνήμη. Μιλώντας στο Manifold, ο κ. Κουσουρής επισημαίνει ότι «οι εκλεκτικές συγγένειες των αστυνομικών δυνάμεων στην Ελλάδα με την πολιτικη τρομοκρατία ακροδεξιών ομάδων σημειώνονται κιόλας από την δεκαετία του 1920, περίοδο του Εθνικού Διχασμού, όταν ιδιαίτερα στις περιοχές της Παλαιάς Ελλάδας κατά τόπους αστυνομικοί διευθυντές διευκόλυναν ή κάλυψαν την τρομοκρατική δράση του προωτοφασιστικού κινήματος των Επιστράτων εναντίον των πολιτικών τους αντιπάλων».
Η περίοδος του Μεσοπολέμου είναι διάσπαρτη με περιστατικά συγκάλυψης ή ασυλίας της τρομοκρατίας εργοδοτικών και ακροδεξιών μπράβων ενάντια σε απεργούς και συνδικαλιστές.
«Οι Σύλλογοι των Επιστράτων» λέει ο κ. Κουσουρής «ενσωματώθηκαν μετά το 1920 εν πολλοίς στους μηχανισμούς του Λαϊκού Κόμματος και λειτούργησαν ως όχημα για την ενσωμάτωση του δυναμικού αυτού στις ένοπλες δυνάμεις και σε κρατικούς ή ανεπίσημους μηχανισμούς καταστολής, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου ενάντια στον εσωτερικό εχθρό, τους κομμουνιστές και το εργατικό κίνημα, ή εθνοθρησκευτικές μειονότητες και ιδιαίτερα τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης».
Η περίοδος του Μεσοπολέμου είναι διάσπαρτη με περιστατικά συγκάλυψης ή ασυλίας της τρομοκρατίας εργοδοτικών και ακροδεξιών μπράβων ενάντια σε απεργούς και συνδικαλιστές. Εμβληματική παραμένει επίσης, επισημαίνει ο κ. Κουσουρής, «η εσκεμμένη αδράνεια της αστυνομίας κατά την προετοιμασία και πραγματοποίηση του αντιεβραϊκού πογκρόμ και του εμπρησμού της συνοικίας Κάμπελ τον Ιούνιο του 1931», καθώς και «η ανοιχτή εύνοια των δημοτικών και αστυνομικών Αρχών της Θεσσαλονίκης κατά την πρώτη περίοδο της δράσης της Τρία ‘Εψιλον, της μοναδικής καθαρόαιμης και σχετικά μαζικής φασιστικής οργάνωσης του Μεσοπολέμου».
«Η Τρία Έψιλον διαλύθηκε» προσθέτει «μαζί με τα υπόλοιπα κόμματα και οργανώσεις, από τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, όμως στελέχη και μέλη της απορροφήθηκαν στους μηχανισμούς του καθεστώτος».
«Μετα την Κατοχή» συνεχίζει ο κ. Κουσουρής «η ενότητα των κρατικών και παρακρατικών μηχανισμών καταστολής ενάντια στον ‘κομμουνιστικό κίνδυνο’ εγκαινίασαν μια περίοδο ενσωμάτωσης φασιστών και νεοφασιστών κάθε λογής στον κρατικό μηχανισμό, στη βάση της ιδεολογίας της εθνικοφροσύνης και της συμπληρωματικής δράσης αστυνομίας και παραστρατιωτικών συμμοριών της εγχώριας ακροδεξιάς. Τους ΜΑΥδες και τα ΤΕΑ της περιόδου του Εμφυλίου, που αποτέλεσαν μηχανισμούς ενσωμάτωσης φασιστών και πρώην δωσιλόγων στο μεταπολεμικό καθεστώς, τους ακολούθησε μια σειρά κατά τόπους ενώσεων θυμάτων ή συγγενών των σφαγιασθέντων υπό των σλαβοκομμουνιστών, οι οποίοι αναλάμβαναν την βρώμικη δουλειά της παρακολούθησης και τρομοκράτησης του εσωτερικού εχθρού εκεί που δεν έφταναν ο βραχίονας και τα μάτια των επίσημων κατασταλτικών μηχανισμών. Κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, αυτές οι ενώσεις αποτέλεσαν ταυτόχρονα δεξαμενή στρατολόγησης και ενσωμάτωσης του εγχώριου νεοφασισμού στα υπό διαμόρφωση νατοϊκά μυστικά δίκτυα stay-behind, επιφορτισμένα με την αποτροπή πιθανής κατάληψης της εξουσίας από τους κομμουνιστές. Η ανοχή της αστυνομίας στους παρακρατικούς που δολοφόνησαν το Γρ. Λαμπράκη, η σύμπραξη αστυνομίας και ακροδεξιών στις κινητοποιήσεις της περιόδου 1963-1967 και η συμμετοχή της αστυνομίας στις κραυγαλέες απόπειρες συγκάλυψης τόσο της δολοφονίας Λαμπράκη όσο και αυτής του Σωτήρη Πέτρουλα δύο χρόνια αργότερα αποτελούν τις πιο εμβληματικές περιπτώσεις συμπόρευσης και συνενοχής της ελληνικής αστυνομίας με την ακροδεξιά τρομοκρατία σε μια περίοδο που ολοκληρώθηκε με την απέκδυση του κοινοβουλευτικού μανδύα του μετεμφυλιακού καθεστώτος με την κήρυξη της δικτατορίας των συνταγματαρχών».
Τέλος, το 1975, ο χαρακτηρισμός της δικτατορίας ως «στιγμιαίου αδικήματος» ακύρωσε από αρκετά νωρίς, σύμφωνα με τον κ. Κουσουρή, τις προοπτικές δραστικής αποχουντοποίησης του κρατικού μηχανισμού και «ακολουθήθηκε από ένα νέο κύμα ακροδεξιάς τρομοκρατίας, η οποία αντιμετωπίστηκε και πάλι με το γάντι από τις κρατικές αρχές, εξασφαλίζοντας την ασυλία στις ακροδεξιές εφεδρείες που επρόκειτο να ανασυρθούν από την αφάνεια λίγα χρόνια αργότερα».
Δεν φτάσαμε εδώ. Ξαναερχόμαστε εδώ.
Στη μεταπολίτευση υπήρξαν διάφορες απόπειρες να αλλάξει η κατάσταση. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Δημήτρης Χριστόπουλος, στο βιβλίο που έχει επιμεληθεί, με τίτλο Το «βαθύ κράτος» στη σημερινή Ελλάδα και η Ακροδεξιά: Αστυνομία, Δικαιοσύνη, Στρατός, Εκκλησία, «οι δυνάμεις της αδράνειας ήταν ισχυρές. […] Μια σύντομη επισκόπηση του ιστορικού βάθους των σχέσεων των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας με την ακροδεξιά» γράφει «δείχνει ότι δεν φτάσαμε εδώ. Ξαναερχόμαστε εδώ».1
«Η ΕΛ.ΑΣ. ως σώμα της εκτελεστικής εξουσίας είναι το πιο εκτεθειμένο στη διάβρωση από στοιχεία της άκρας δεξιάς.»
«Η σχέση παρακράτους – αστυνομίας» συνεχίζει «αποκτά διαστάσεις λειτουργίας οργανωμένης επιχείρησης, με πολιτικούς και πολιτειακούς στόχους. Σε κάθε πόλη λειτουργούσαν ομάδες κρούσεις, στελεχωμένες κυρίως από ομάδες του υποκόσμου με ρόλο προβοκάτορα. Οι ομάδες αυτές έπαιρναν εντολές από την αστυνομία, ενώ ενίοτε διεκδικούσαν και επιτύγχαναν και έναν βαθμό ανεξαρτησίας από αυτήν». Έτσι λοιπόν, «η δικτατορία των συνταγματαρχών δεν αποτελεί σημείο τομής για την ηγεμονία των μηχανισμών αυτών, αλλά σημείο αποκορύφωσης».
«Η απομάκρυνση των – ανώτερων κυρίως – στελεχών των σωμάτων ασφαλείας που είχαν προνομιακούς δεσμούς με το απριλιανό καθεστώς, διαδικασία που έμεινε γνωστή ως “κάθαρση” ή “αποχουντοποίηση”. Η “κάθαρση” περιορίστηκε σε λίγες παραπομπές των πλέον κραυγαλέων περιπτώσεων αστυνομικών που ενεπλάκησαν στον πυρήνα της εξουσίας της δικτατορίας, και ειδικότερα εκείνων που καταγγέλθηκαν ως βασανιστές. Η μεγάλη μάζα των αστυνομικών δυνάμεων δεν μπορούσε παρά να μείνει άθικτη. Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981 έφερε μεγάλες τομές στο αστυνομικό σύστημα και ουσιαστικά αποτελεί μια δεύτερη φάση κάθαρσης».
Ο Δημήτρης Χριστόπουλος μίλησε στο Manifold για τις σχέσεις αστυνομίας και ακροδεξιάς. Όπως σημειώνει, «η ΕΛΑΣ ως σώμα της εκτελεστικής εξουσίας είναι το πιο εκτεθειμένο στη διάβρωση από στοιχεία της άκρας δεξιάς. Αυτό συμβαίνει λόγω του job description της και λόγω της ιδιαίτερης ιστορίας της στην Ελλάδα. Με αυτή την ιστορία θα ήταν παράλογο να περιμέναμε ότι η Μεταπολίτευση θα εκκαθαριζε άμεσα και αδιαμεσολάβητα την ΕΛΑΣ. Θα περάσει πολύς καιρός μέχρι τα “ακροδεξιά σταγονίδια”, κατά την έκφραση του Αβέρωφ, να μπουν σε μια διαδικασία κάθαρσης. Κατά τη δική μου εκτίμηση, φτάνουμε στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 για να μιλήσουμε για πρώτη φορά για έναν πλήρη έλεγχο. Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι μέσα στο εσωτερικό της ΕΛΑΣ – όπως και παντού – υπάρχουν θύλακες ακραίου δεξιού εξτρεμισμού έως και ακτιβισμού. Σε δεδομένες στιγμές αυτοί οι θύλακες μαζεύονται κι όταν βλέπουν ότι μπορούν να εκφράσουν τις θέσεις τους με επιχειρησιακό τρόπο, το κάνουν δοκιμάζοντας τις αντοχές του πολιτεύματος».
Εσωτερικό σαμποτάζ
Περιγράφοντας την επίθεση που δέχτηκε από χρυσαυγίτες τον Ιούνιο του 1998, ο Δημήτρης Κουσουρής κάνει λόγο για σημαντικές παραλείψεις της αστυνομίας: «Η υπόθεση του δολοφονικού χτυπήματος εναντίον μου, του Γ. Καραμπατσώλη και του Η. Φωτιάδη, βρίθει διακριτικών και μη παραλείψεων της αστυνομίας».
«Το ίδιο το χτύπημα» μας είπε ο κ. Κουσουρής «έλαβε χώρα απέναντι από την είσοδο των δικαστηρίων της Ευελπίδων, λίγα μόνο λεπτά την αποχώρηση της τελευταίας διμοιρίας των ΜΑΤ που στάθμευε εκεί και αφού είχαν ‘συνοδεύσει’ το τάγμα των χρυσαυγιτών στο παρακείμενο παρκάκι όπου και εξοπλίστηκαν, μεταξύ άλλων, με ξύλα που απέσπασαν από τους ξύλινους φράχτες. Ο εκτός υπηρεσίας αστυνομικός και σύζυγος της ιδιοκτήτριας της καφετέριας όπου έγινε η επίθεση, ο οποίος ήταν παρών την ώρα της επίθεσης, ούτε παρενέβη ούτε προσήλθε οικειοθελώς να καταθέσει. Στη συνέχεια, το ΑΤ Κυψέλης στου οποίου τη δικαιοδοσία υπαγόταν ο τόπος της επίθεσης, δεν κατέγραψε καν το γεγονός στο βιβλίο συμβάντων».
«Οι επιλογές αυτές» προσθέτει ο κ. Κουσουρής «ήταν αν μη τι άλλο σύστοιχες με τη γραμμή υποβάθμισης ή αναγωγής του περιστατικού σε ‘σύγκρουση ακροκινούμενων ομάδων’ κατά τη διατύπωση του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξης, Γιώργου Ρωμαίου».
Σε απόρρητα δελτία που διαβιβάστηκαν από την Ασφάλεια στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης αναφέρεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. απέτυχε να συλλάβει τον Ανδρουτσόπουλο γιατί οι ενέργειες της ειδικής ομάδας που είχε συσταθεί σαμποταρίστηκαν εσωτερικά.
Ο Δημήτρης Κουσουρής, φοιτητής της Φιλοσοφικής τότε, είχε νοσηλευτεί στην εντατική με κατάγματα στο κρανίο. Την ίδια στιγμή, εξαιτίας της ελλιπούς συγκέντρωσης στοιχείων για την ταυτότητα των δραστών, ασκήθηκε δίωξη εναντίον μόνο ενός υπόπτου, του Αντώνη Ανδρουτσόπουλου, γνωστού και ως «Περίανδρου», υπαρχηγού της Χρυσής Αυγής. Σύμφωνα με τον κ. Κουσουρή, «ξεκίνησε τότε μια περίοδος μακράς φυγοδικίας και αλλεπάλληλων παλινωδιών της αστυνομίας και της πολιτικής τους ηγεσίας».
«Την ίδια περίοδο που τα ΜΑΤ πραγματοποιούσαν ανοιχτά κοινές επιχειρήσεις στο κέντρο της Αθήνας ενάντια σε αντιφασίστες διαδηλωτές» λέει ο κ. Κουσουρής αναφερόμενος στην περίοδο του 2004, «ο Χρυσοχοΐδης ως Υπουργός Δημόσιας Τάξης δήλωνε πως η σύλληψη του μοναδικού διωκόμενου για την επίθεση ήταν ‘θέμα τιμής’, διαρρέοντας ταυτόχρονα πληροφορίες στον Τύπο πως αυτό δεν συνέβαινε γιατί εμποδίζονταν από ισχυρούς θύλακες στο εσωτερικό της ΕΛΑΣ που παρείχαν κάλυψη και καταφύγιο στο φυγόδικο».
Πράγματι, σε απόρρητα δελτία που διαβιβάστηκαν από την Ασφάλεια τον Ιούλιο και τον Δεκέμβριο του 1999 αντίστοιχα στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης για προσωπική ενημέρωση του τότε υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, αναφέρεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. απέτυχε να συλλάβει τον Ανδρουτσόπουλο γιατί οι ενέργειες της ειδικής ομάδας που είχε συσταθεί σαμποταρίστηκαν εσωτερικά. Το απόσπασμα από το «άκρως απόρρητο» έγγραφο της ειδικής ομάδας της ΕΛ.ΑΣ. με «πληροφορίες» για τη δράση της «Χρυσής Αυγής» και «ενέργειες για τη σύλληψη του Ανδρουτσόπουλου Αντωνίου» είχαν δημοσιεύσει τα Νέα το 2004.2
Στο έγγραφο μεταξύ άλλων αναφερόταν πως «Η οργάνωση (σ.σ.: η Χρυσή Αυγή) διατηρεί πολύ καλές σχέσεις και επαφές με εν ενεργεία αξιωματικούς και μόνιμους υπαξ/κούς του στρατού, αλλά και με αποστράτους», πως «διατηρεί πολύ καλές σχέσεις και επαφές με εν ενεργεία και αποστράτους αξ/κούς της ΕΛ.ΑΣ., αλλά και με απλούς αστυνομικούς».
Επίσης, πως «στο παρελθόν, κατά τη διάρκεια των επετείων της 17ης Νοέμβρη, αλλά και άλλων εκδηλώσεων του αριστερίστικου και αναρχικού χώρου, η αστυνομία τούς προμήθευε με ασυρμάτους και κλομπς, για να τους εντοπίζουν και να τους κτυπούν, εμφανιζόμενοι ως “αγανακτισμένοι” πολίτες». Και τέλος, πως «τα περισσότερα μέλη της Χρυσής Αυγής οπλοφορούν παράνομα, προμηθευόμενα όπλα από βουλευτές (της ΝΔ) παρουσιαζόμενοι ως συνοδοί τους».
Πέρα από τα όπλα, δύο πρώην στελέχη της Χρυσής Αυγής είχαν «δείξει» σε συνεντεύξεις τους τη Νέα Δημοκρατία ως το κόμμα που τύπωνε τα φυλλάδια της οργάνωσης. Το 2004, ο πρώην υπαρχηγός της οργάνωσης, Χάρης Κουσουμβρής, δήλωσε στα Νέα «ως ταμίας της Χρυσής Αυγής, είχα τη δυνατότητα να γνωρίζω ότι στο ταμείο δεν είχαμε ποτέ περισσότερα από 300-400 ευρώ. Με τα χρήματα αυτά δεν συντηρείται μια οργάνωση». Και συνέχισε: «Ξέρω όμως ότι το προεκλογικό μας υλικό για τις ευρωεκλογές είχε έρθει με δελτίο αποστολής από τα γραφεία μεγάλου κόμματος. Στη ‘Χρυσή Αυγή’ μας εκμεταλλεύτηκαν. Υπάρχουμε για να εξυπηρετούμε σκοπιμότητες».
Πιο συγκεκριμένος ήταν ο επίσης πρώην υπαρχηγός της ακροδεξιάς οργάνωσης, Δημήτρης Ζαφειρόπουλος, ο οποίος έβγαζε την εφημερίδα Ελεύθερος Κόσμος. Το 2012 έγραφε: «Εξάλλου, σε αντίθεση με τους μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ δεν είναι άξια για περίπλοκες διαδρομές. Το πολύ-πολύ να τυπώσει κανένα ακροδεξιά φυλλάδιο όταν το ΛΑΟΣ χρειαζόταν πλευροσκόπηση εκ των δεξιών του».
Ο Αντώνης Ανδρουτσόπουλος εν τέλει παραδόθηκε το 2005. «Η αποφασιστική συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. στην καταδίκη των ενόχων» λέει ο κ. Κουσουρής «σφραγίστηκε στις συνεδριάσεις εκδίκασης της απόφασης, σε πρώτο βαθμό, όταν οι δυνάμεις της αστυνομίας φρόντιζαν η αίθουσα να γεμίζει από νωρίς με υποστηρικτές του κατηγορούμενου, αφήνοντας όρθιους ή εκτός της αίθουσας τους συγγενείς και φίλους των θυμάτων, με αποκορύφωμα την παροιμιώδη αδράνεια με την οποία παρακολούθησαν τον προπηλακισμό δικηγόρων και δικαστηρίου κατά την ανακοίνωση της πρωτόδικης απόφασης».
Ο «Περίανδρος» καταδικάστηκε σε 21 χρόνια κάθειρξη, ποινή που μειώθηκε σε 12 χρόνια στον δεύτερο βαθμό. Έμεινε τέσσερα χρόνια στη φυλακή. Σήμερα, εξακολουθεί να κινείται στον ακροδεξιό χώρο, ασκώντας κριτική στην ηγεσία της Χρυσής Αυγής.
Η ακροδεξιά ανενόχλητη
Στις 2 Φεβρουαρίου του 2008 η Χρυσή Αυγή είχε προγραμματίσει βραδινή συγκέντρωση στην Πλατεία Κολοκοτρώνη και πορεία στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την επέτειο των Ιμίων. Τελικά η συγκέντρωση δεν έγινε καθώς το κέντρο της Αθήνας μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. Μερικές εκατοντάδες αντιφασίστες και αντιφασίστριες επιχείρησαν να προσεγγίσουν την πλατεία αλλά αναχαιτίστηκαν από τα ΜΑΤ σε συνεργασία με τα μέλη της ΧΑ.
Σ’ αυτή την πορεία, τρεις αντιφασίστες τραυματίστηκαν σοβαρά — οι δυο με μαχαιριές. Αργότερα κατήγγειλαν πως δέχθηκαν επιθέσεις με δακρυγόνα και τέιζερ, εξοπλισμό που χρησιμοποιεί μόνο η Αστυνομία. Οι δράστες, αν και έδρασαν σε απόσταση αναπνοής από την Αστυνομία, δεν συνελήφθησαν.
«Θύματα ρατσιστικών επιθέσεων ανέφεραν ότι επιχείρησαν να καταγγείλουν τα περιστατικά στην αστυνομία αλλά αντιμετώπισαν την απροθυμία ή αποθάρρυνση και σε ορισμένες περιπτώσεις την άρνηση στην πράξη των αστυνομικών αρχών να ανταποκριθούν.»
Σύμφωνα με τα Νέα, αστυνομικοί που συμμετείχαν στη διμοιρία των ΜΑΤ που βρισκόταν μπροστά από το άγαλμα του Κολοκοτρώνη, ρώτησαν παλαιότερους συναδέλφους τους για ποιο λόγο δεν απομόνωσαν τους περίπου 80 συγκεντρωμένους χρυσαυγίτες που βρίσκονταν εκεί. Η αφοπλιστική απάντηση που έλαβαν ήταν: «Αφήστε τους χρυσαυγίτες να χτυπήσουν τους αναρχικούς. Δικά μας παιδιά είναι».
Την περίοδο 2010-2011 τα ρατσιστικά εγκλήματα πολλαπλασιάστηκαν. Στην πρώτη του έκθεση, για το χρονικό διάστημα 1.10.2011-31.12.2011, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε 63 περιστατικά ρατσιστικής βίας. Πολλά απ’ αυτά έπεσαν πάνω στην «απροθυμία» των αστυνομικών αρχών. Στην έκθεση της HumanRights360 με τίτλο «Η Ελληνική Αστυνομία και το ρατσιστικό έγκλημα μέσα από τη δικογραφία της Χρυσής Αυγής» σημειώνεται πως «σε 22 περιπτώσεις θύματα ρατσιστικών επιθέσεων ανέφεραν ότι επιχείρησαν να καταγγείλουν τα περιστατικά στην αστυνομία αλλά αντιμετώπισαν την απροθυμία ή αποθάρρυνση και σε ορισμένες περιπτώσεις την άρνηση στην πράξη των αστυνομικών αρχών να ανταποκριθούν».
Ένα από τα περιστατικά που εξετάζεται στην έκθεση έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 2010 στην πλατεία Αττικής: Στις 30 Οκτωβρίου 2010, ομάδα άγνωστων δραστών επιτέθηκε σε μουσουλμανικό χώρο προσευχής (άτυπο τζαμί) που βρίσκεται στην οδό Αριστομένους στην Πλατεία Αττικής. Στον εσωτερικό χώρο βρίσκονταν περίπου 40 υπήκοοι Μπαγκλαντές. Οι δράστες ασφάλισαν την πόρτα αποκλείοντας κάθε δυνατότητα εξόδου, έσπασαν το τζάμι και έριξαν στον εσωτερικό χώρο αναμμένα πανιά και σκουπίδια, βρεγμένα με πετρέλαιο, επιχειρώντας να βάλουν φωτιά που θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή των εγκλωβισμένων. Τα θύματα της επίθεσης κατάφεραν να σβήσουν τη φωτιά με μάνικα.
Στο σημείο προσήλθαν η αστυνομία και η Πυροσβεστική, εν όσω το πλήθος των δραστών εξακολουθούσε να είναι συγκεντρωμένο. Τελικά τα θύματα απεγκλωβίστηκαν από τον χώρο, παρουσία αστυνομίας. Τα θύματα αναγνώρισαν στο πλήθος των δραστών κατοίκους από την γύρω περιοχή. Συλλήψεις δεν πραγματοποιήθηκαν. Δημοσιογράφοι που προσήλθαν την επόμενη ημέρα στο σημείο φωτογράφισαν την καμμένη είσοδο η οποία είχε καλυφθεί από αυτοκόλλητα της παράταξης «Ελληνική Αυγή» με το σύνθημα «Τζαμιά Ποτέ και Πουθενά» και τη φωτογραφία του Ν. Μιχαλολιάκου, αρχηγού της Χρυσής Αυγής και υποψήφιου δημάρχου Αθηναίων στις δημοτικές εκλογές του επόμενου μήνα. Οι φυσικοί αυτουργοί του εμπρησμού δεν τιμωρήθηκαν.
Στις 12 Μαϊου 2011, στο κέντρο της Αθήνας πραγματοποιήθηκε πορεία μελών και υποστηρικτών της Χρυσής Αυγής. Κατευθύνθηκαν προς το Δημαρχείο της Αθήνας και έκαναν πογκρόμ κατά τυχαίων περαστικών, με μόνο κριτήριο το χρώμα του δέρματος. Σε βίντεο αποτυπώθηκε μια ομάδα ατόμων να κυνηγάει έναν αλλοδαπό, με τον έναν εκ των δραστών να κρατάει μαχαίρι ή κατσαβίδι και το πρόσωπό του να φαίνεται ευδιάκριτα.
Τα θύματα ήταν δεκάδες, στην πλειοψηφία τους μαχαιρωμένα και χτυπημένα στο κεφάλι.
Το προηγούμενο βράδυ είχε δολοφονηθεί από άγνωστους δράστες ένας 21χρονος από το Μπαγκλαντές. Όπως δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας σε δημοσιογράφο, οι δράστες φώναζαν: “Όσους βρούμε σήμερα, θα σας σφάξουμε”. Η δολοφονία παρέμεινε ανεξιχνίαστη, ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΛΑΣ, προσήχθησαν 47 άτομα και συνελήφθη ένας 1 αλλοδαπός για σωματική βλάβη και φθορές.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης της HumanRights360, «η πλήρης ατιμωρησία των φυσικών αυτουργών του ρατσιστικού πογκρόμ της 12/5/2011, όπως εκφράστηκε από την αδράνεια των αστυνομικών και εισαγγελικών αρχών, λειτούργησε πολλαπλασιαστικά στη διάχυση της ρατσιστικής βίας».
Το 2012, σε περιστατικό που σημειώθηκε τις πρώτες ώρες της 25ης Σεπτεμβρίου, μέλη ακροδεξιών οργανώσεων διέπραξαν βανδαλισμό στα γραφεία της κοινότητας της Τανζανίας, που βρίσκονται στην Κυψέλη, καθώς και βανδαλισμό σε κατάστημα της περιοχής, που ανήκει σε υπήκοο άλλης χώρας.
Η Ιωάννα Κούρτοβικ, δικηγόρος που εκπροσωπεί την κοινότητα και τον ιδιοκτήτη του καταστήματος, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία πως όταν τα θύματα πήγαν στο αστυνομικό τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα για να υποβάλουν τις καταγγελίες τους, και έπειτα από την αναγνώριση κάποιων εκ των δραστών, η αστυνομία συνέλαβε τον ιδιοκτήτη του καταστήματος για ψευδείς κατηγορίες ενάντια στο άτομο που αναγνώρισε, ενώ ύστερα από απειλές για αγωγές εναντίον του, ο ιδιοκτήτης του καταστήματος απέσυρε τις κατηγορίες. Εν τέλει, στην πορεία της δικογραφίας διαπιστώθηκε μόνο το αδίκημα της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας, ενώ οι μάρτυρες ουδέποτε κλήθηκαν σε ποινικό ακροατήριο.
Στις 30/9/12 είχε προγραμματιστεί αντιφασιστική μοτοπορεία ως απάντηση στη φασιστική δράση της Χρυσής Αυγής. Ξεκίνησε από τα Εξάρχεια, για να κινηθεί στις γειτονιές του Αγίου Παντελεήμονα και της πλατείας Αμερικής.
«Οι αστυνομικοί μάς δήλωναν ανοιχτά ότι είναι χρυσαυγίτες και ότι θα φωνάξουν τα αδέρφια τους. Ηταν απροκάλυπτοι.»
Στην πλατεία Αμερικής δέχεται επίθεση από άνδρες της ομάδας ΔΕΛΤΑ. Όπως αναφέρουν οι καταγγέλοντες, «έχουν πιάσει έναν από εμάς, τον έχουν πετάξει κάτω, του τραβάνε το κράνος κι αρχίζουν να τον χτυπούν στο κεφάλι. Οταν με μετέφεραν, ο Δελτάς με είχε πιάσει από τον λαιμό και φώναζε ”τώρα είσαι δικός μου”. Με έβγαζαν φωτογραφίες. Μας πάταγαν στα γόνατα για να σκύψουμε και μας φώναζαν ”άνοιξε τα πόδια όπως η μάνα σου”. Ένα ανελέητο κυνηγητό σε όλο το κέντρο της Αθήνας, με άγριο ξύλο, με χτυπήματα στους αγκώνες και τα γόνατα για να σου σπάσουν τα άκρα, με ηλεκτρικές εκκενώσεις σε όλο σου το σώμα. Μας χτυπάνε ενώ φοράμε χειροπέδες (…) Μας οδηγούν στη ΓΑΔΑ στον 6ο όροφο, στο Τμήμα Προστασίας του Πολιτεύματος. Μας βάζουν σε έναν διάδρομο αντικριστά, δεκατρείς άντρες και δύο κοπέλες. Ερχονται οι ομάδες Δέλτα να δώσουν κατάθεση. Μας βρίζουν, μας λένε ”αν ήταν αλλιώς τα πράγματα, θα σας είχαμε καθαρίσει απόψε, θα πάθετε ό,τι πάθανε οι παππούδες σας στον Γράμμο και το Βίτσι”. Πολλοί από εμάς είναι χτυπημένοι, τρέχουν τα αίματα. Zητάμε τουαλέτα και μας πηγαίνουν μετά από ώρες, μας βάζουν τρικλοποδιές (…) Μας φτύνουν, πλησιάζουν στα πρόσωπά μας αναπτήρες κι απειλούν να μας κάψουν. Λένε στα κορίτσια ”συντρόφισσα, είσαι εδώ τώρα κι ο σύντροφός σου γαμάει αλλού”. Κοπανάνε τις πόρτες. Ολο αυτό κράτησε μέχρι το ξημέρωμα». «Οι αστυνομικοί μάς δήλωναν ανοιχτά ότι είναι χρυσαυγίτες και ότι θα φωνάξουν τα αδέρφια τους. Ηταν απροκάλυπτοι».
Οκτώβριος του 2012 και στο θέατρο «Χυτήριο» στην Ιερά Οδό ανεβαίνει η παράσταση “Corpus Christi”. Έξω από το θέατρο επικρατεί ένταση καθώς μέλη παραθρησκευτικών οργανώσεων, αλλά και της Χρυσής Αυγής, πραγματοποιούν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, ζητώντας να κατέβει η παράσταση.
Τα ΜΑΤ είχαν απομακρύνει τους συγκεντρωμένους κάνοντας χρήση χημικών. Ωστόσο, αυτοί κατάφεραν να επιστρέψουν, να σπάσουν την αλυσίδα που είχαν σχηματίσει οι αστυνομικοί, να σκίσουν αφίσες της παράστασης και να πετάξουν γιαούρτια στην είσοδο του θεάτρου. Η αστυνομία προχώρησε σε προσαγωγές.
Ο τότε βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Χρήστος Παππάς, όρμησε σε αστυνομική κλούβα και απελευθέρωσε προσαχθέντα ενώ οι αστυνομικοί κοιτούσαν.
Νοέμβριος 2012 και στο Ηράκλειο Κρήτης έκανε εκδήλωση η Χρυσής Αυγή παρουσία τεσσάρων βουλευτών της οργάνωσης. Μέλη αριστερών οργανώσεων και αντιεξουσιαστές πραγματοποίησαν αντισυγκέντρωση στην ίδια περιοχή. Κατά τη διάρκεια της έντασης που προκλήθηκε, ο Ηλίας Κασιδιάρης, συνοδευόμενος από 60-70 μέλη της ΧΑ, επιτέθηκε φραστικά και εξύβρισε τους επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης που βρίσκονταν στον χώρο, για να προφυλάξουν την εκδήλωση, κατηγορώντας τους ότι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, εφόσον επέτρεπαν να πραγματοποιηθεί και η αντισυγκέντρωση. Ταυτόχρονα απαίτησε από την αστυνομία να επιτρέψει στα μέλη της Χρυσής Αυγής να κινηθούν κατά των διαδηλωτών.
Στους επικεφαλής της ΕΛ.ΑΣ. έλεγε: «Θα τους γαμήσω το βράδυ. Θα έχεις εδώ πέρα νεκρούς, θα έχεις εδώ πέρα νεκρούς, σου δίνω το λόγο μου θα έχεις».
Αστυνομικοί και χρυσαυγίτες
Το 1998, η Μαρία Λεπενιώτου ήταν η ανακρίτρια που είχε πάρει την πρώτη κατάθεση από τον Δημήτρη Κουσουρή. Εικοσιτρία χρόνια μετά, ήταν η πρόεδρος στη δίκη της Χρυσής Αυγής, η οποία εκφώνησε την ιστορική απόφαση που χαρακτήριζε το νεοναζιστικό κόμμα ως εγκληματική οργάνωση. Στη δίκη επιβεβαιώθηκε, όμως, και ότι οι σχέσεις της ΕΛ.ΑΣ. με την ακροδεξιά δεν έχουν αλλάξει και τόσο από την εποχή του «εσωτερικού σαμποτάζ».
«Η στάση των μελών της ΕΛ.ΑΣ. απέναντι στην Χρυσή Αυγή, στους βουλευτές της και στα μέλη των ταγμάτων εφόδου ήταν ένα θέμα το οποίο απασχόλησε εμμέσως το δικαστήριο μέσα από πολλές και διαφορετικές δικογραφίες» είπε στο Manifold η Χρύσα Παπαδοπούλου, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής της οικογένειας Φύσσα. «Το γενικό συμπέρασμα ήταν ότι υπήρχε στην καλύτερη περίπτωση ανοχή εκ μέρους των αστυνομικών όχι μόνο στη δράση των βουλευτών της Χρυσής Αυγής αλλά και στην βίαιη δράση των μελών των ταγμάτων εφόδου πριν, κατά τη διάρκεια και κατόπιν των επιθέσεων τους».
Επιβεβαιώνονται από την κατάθεση του αστυνομικού Ν. Ντάφου στις ειδικές εφέτες-ανακρίτριες που επανέλαβε και στο Δικαστήριο. Αναφέρει «…η απάντηση του προσαχθέντος, δηλαδή του Ρουπακιά, ήταν “ναι εγώ τον μαχαίρωσα, γιατί τα άτομα αυτά επιτέθηκαν σε κάποιον δικό μας πριν από κάποια ώρα εντός του καταστήματος Κοράλλι. Είμαι δικός σας αλλά μην το πείτε πουθενά”, (…) ότι είναι άτομο μέλος της Χ.Α. και μας παρακάλεσε να μην το πούμε πουθενά…»
(…)
…τη στάση της αστυνομίας, που άφησε το κινητό τηλέφωνο στον Γ. Ρουπακιά στο αστυνομικό τμήμα, ο οποίος μίλησε με συγκατηγορούμενούς του και προφανώς πήρε οδηγίες για το ποια στάση έπρεπε να τηρήσει κ.λπ.
(…)
ο Ρουπακιάς τηλεφωνεί 6 φορές στον Πατέλη μέσα από το Αστυνομικό Τμήμα, ζητώντας του υποτίθεται βοήθεια και δικηγόρο.
(…)
Λέει ο Ρουπακιάς: «…Γιώργο (σ.σ. Πατέλη) του λέω, έχω τραυματίσει έναν άνθρωπο, έχω μαχαιρώσει έναν άνθρωπο, είμαι στο Α.Τ. Κερατσινίου, μπορείς να μου βρεις δικηγόρο;…». Μου λέει “δεν τρέχει τίποτα εξακρίβωση θα σου κάνουν”. Δεν κατάλαβες του λέω, έχω μαχαιρώσει έναν άνθρωπο, μου λέει “τι λες ρε; Κλείσε και θα σε ξαναπάρω”…».
[Αποσπάσματα από την αγόρευση του Θεόδωρου Θεοδωρόπουλου, Συνηγόρου Πολιτικής Αγωγής των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ στη Δίκη της Χρυσής Αυγής]
Όπως τονίζει η Χρ. Παπαδοπούλου, συγκεκριμένα στην περίπτωση του Παύλου Φύσσα είναι πέρα από προφανείς οι ευθύνες των οκτώ αστυνομικών της ομάδας ΔΙ.ΑΣ, οι οποίοι δεν απέτρεψαν την δολοφονία, αν και μπορούσαν.
Παράλληλα σημειώνει πως «δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι τουλάχιστον ένας από τους οκτώ αστυνομικούς ακολούθησε τους επιτιθέμενους χρυσαυγίτες και ήταν παρών όταν υπέδειξε ο ίδιος ο Παύλος τον Ρουπακιά ως τον δολοφόνο του». «Αν ο συγκεκριμένος αστυνομικός» λέει η δικηγόρος, «είχε παραμείνει πίσω, όπως η πλειοψηφία των συναδέλφων του, θα ήταν βέβαιο ότι ο δολοφόνος θα είχε διαφύγει και σημαντικά αποδεικτικά στοιχεία που προέκυψαν από την επιτόπια σύλληψή του θα μπορούσαν να είχαν εξαφανιστεί. Χωρίς επιτόπια σύλληψη θα είχε πολύ περισσότερο χρόνο ο Γιώργος Ρουπακιάς, αν ποτέ ανακαλύπτονταν, να καλύψει τα ίχνη τα δικά του, των συνεργών του και της ίδιας της Χρυσής Αυγής».
«Η αδράνεια όμως που επέδειξαν συνολικά σαν ομάδα οι αστυνομικοί εκείνο το βράδυ» συνεχίζει η κ. Παπαδοπούλου «καθώς δεν κατάφεραν να συλλάβουν κάποιον άλλον από τους 20-30 επιτιθέμενους πλην του Ρουπακιά, αντανακλούσε την πεποίθηση που είχαν, δικαιολογημένα εν μέρει, οι χρυσαυγίτες ότι οι αστυνομικοί είναι με το μέρος τους, είναι δικοί τους. ‘Είμαι δικός σας, είμαι της Χρυσής Αυγής. Μην το πείτε σε κανέναν’ είπε ο Γιώργος Ρουπακιάς στου αστυνομικούς του πληρώματος της Άμεσης Δράσης που τον χειροπέδησαν και τον μετέφεραν στο ΑΤ Κερατσινίου. Βέβαια, οι συγκεκριμένοι αστυνομικοί δεν ήταν και για αυτό το λόγο κατέθεσαν την αλήθεια στο δικαστήριο».
Η Χρύσα Παπαδοπούλου σημειώνει ακόμη πως «ο Ρουπακιάς κυκλοφορούσε ελεύθερος χωρίς χειροπέδες στο αστυνομικό τμήμα ενώ έπιασε και ψιλή κουβέντα με τους φίλους του Παύλου που είχαν προσαχθεί στο τμήμα, χωρίς να γνωρίζουν οι ίδιοι με ποιον μιλούσαν».
«Στην υπόθεση των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ» προσθέτει «η ομάδα ΔΙ.ΑΣ. ήταν επίσης σε πολύ κοντινή απόσταση στο σημείο της επίθεσης και δεν επενέβη για να την αποτρέψει. Στην υπόθεση των Αιγύπτιων ψαράδων οι αστυνομικοί του τμήματος επέτρεψαν στον κατηγορούμενο Αναστάσιο Πανταζή να αλλάξει την μαύρη μπλούζα της Χρυσής Αυγής που φορούσε κατά τη διάρκεια της επίθεσης και να εμφανιστεί με ένα λευκό πουκάμισο για να φωτογραφηθεί από την Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, τη στιγμή που οι παθόντες είχαν ήδη καταθέσει για επιτιθέμενους με μαύρα μπλουζάκια της Χρυσής Αυγής».
Πέρα όμως από την ανοχή και την προσπάθεια συγκάλυψης της δράσης των χρυσαυγιτών, σύμφωνα με την κ. Παπαδοπούλου υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για ανοιχτή συνεργασία μεταξύ χρυσαυγιτών και αστυνομικών. «Ο Σωτήρης Δεβελέκος» επισημαίνει «λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Παύλου είναι σε ανοιχτή επικοινωνία με αστυνομικό που τον ενημερώνει επί τόπου για την εξέλιξη της μεγάλης πορείας διαμαρτυρίας και τις κινήσεις των διαδηλωτών. Ας μην ξεχνάμε ότι καταδικάστηκε ως μέλος της εγκληματικής οργάνωσης και μια αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. που υπηρετούσε στο ΑΤ Πειραιά. Συνεπώς, όπως προέκυψε από στοιχεία, υπήρχε και ανοχή στη βίαιη δράση βουλευτών και μελών της Χρυσής Αυγής εκ μέρους των αστυνομικών σε συντριπτικά μεγάλο ποσοστό και συγκάλυψη και συνεργασία με τους χρυσαυγίτες σε ένα μικρότερο ποσοστό».
Έχουν τεκμηριωθεί διασυνδέσεις ανάμεσα σε αρκετούς συγκεκριμένους αστυνομικούς και τη Χρυσή Αυγή.3 Από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνεργασίας εν ενεργεία αστυνομικού με την Χρυσή Αυγή είναι αυτή του Βασίλη Αθανασόπουλου ή αλλιώς «Χάρου». Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Δημήτρη Ψαρρά, πρόκειται για στέλεχος της οργάνωσης με καταγωγή από τη Μεσσηνία που επί διαδοχικά έτη υπηρετούσε στη φρουρά Χρυσαυγιτών. Το 2006 ήταν διοικητής στο Α.Τ. Μεσσήνης, το 2012 αποσπάστηκε στη φρουρά του Μιχαλολιάκου, μετά στου Δ. Κουκούτση και στου Ν. Μίχου. Επίσης, το 2014 ο Β. Αθανασόπουλος ανακοινώθηκε και ως υποψήφιος της Χρυσής Αυγής για τον Δήμο Αθηναίων. Άξιο αναφοράς είναι και το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος αστυνομικός καταδικάστηκε το 1999 από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών σε φυλάκιση δυόμισι ετών με αναστολή καθώς καταγράφηκε σε αντιφασιστική διαδήλωση να χτυπάει με μανία στο κεφάλι μια γυναίκα πεσμένη στο έδαφος. Ο Αθανασόπουλος βρισκόταν στη διαδήλωση ως αστυνομικός με πολιτικά.4
Μία ακόμα χαρακτηριστική περίπτωση διασύνδεσης αξιωματικού με τη Χρυσή Αυγή ήταν και ο Δημήτρης Γιοβανίδης, τότε Διοικητή του Αστυνομικού Τμήματος Νίκαιας. Ο Γιοβανίδης κατονομάστηκε σε ένορκη κατάθεση μάρτυρα ως πληροφοριοδότης του πυρήνα της Χρυσής Αυγής Νίκαιας. «Ο Πατέλης είχε πολύ καλές σχέσεις με συγκεκριμένο χρυσαυγίτη αστυνομικό από το Α.Τ. Νίκαιας, Γιοβανίδη είχα ακούσει πως τον έλεγαν και βοηθούσε κάθε φορά που υπήρχε πρόβλημα. Τον έπαιρνε τηλέφωνο και καθάριζε», είχε δηλώσει ο μάρτυρας.5
Το 2013 ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας είχε διατάξει «Ευρεία έρευνα για ενεργή εμπλοκή αστυνομικών στην έκνομη δραστηριότητα της “Χρυσής Αυγής” και τυχόν συμμετοχή τους στη διάπραξη αξιόποινων πράξεων, ρατσιστικής βίας και διαφθοράς». Η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛΑΣ προχώρησε σε 22 συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου και τελικά από τους 15 συλληφθέντες αστυνομικούς, οι 10 είχαν άμεση ή έμμεση διασύνδεση με εγκληματικές δράσεις της Χρυσής Αυγής.
Στα συμπεράσματά της η έρευνα ανέφερε μεταξύ άλλων πως δεν «συγκροτούνται “πυρήνες” ή (αδιαφανείς) “φράξιες” ή παρασυνταγματικοί πόλοι στην Ελληνική Αστυνομία, που στο σύνολό της αποτελεί πυλώνα της δημοκρατικής τάξης», ενώ διαπιστώθηκε «σύστοιχη αδράνεια δράσης συγκεκριμένων αστυνομικών (εξατομίκευση της ευθύνης), ατομική συμμετοχή σε αξιόποινες πράξεις – Παράβαση Καθηκόντων – Καταχρηστική άσκηση εξουσίας».
Σε κείμενό του μετά τη δημοσίευση του πορίσματος, ο δικηγόρος Θανάσης Καμπαγιάννης σημείωνε: «Η έρευνα “αυτοκάθαρσης” της ΕΛΑΣ ήταν μια παρωδία. Οι αρμόδιοι αστυνομικοί δεν φρόντισαν καν να δώσουν στη δημοσιότητα έναν αριθμό εμπλεκόμενων αστυνομικών, ο οποίος να αντιστοιχεί με τις αναρτημένες στο διαδίκτυο ανακοινώσεις της ΕΛΑΣ. Η έρευνα Δένδια κινείται ανάμεσα, αφενός, στον ερασιτεχνισμό και τη γελοιότητα, αφετέρου στο θράσος λατινοαμερικάνικης Χούντας που επιχειρεί να συγκαλύψει τα εγκλήματα των κατασταλτικών της μηχανισμών».6
Μεμονωμένα περιστατικά ή συγκοινωνούντα δοχεία;
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Χριστόπουλο, τόσο η θεωρία των μεμονωμένων περιστατικών όσο και αυτή των «συγκοινωνούντων δοχείων» είναι προβληματικές.
Όπως μας είπε: «Η πεποίθηση ότι τα περιστατικά που έχουμε – όπου φάνηκε όχι απλώς ανοχή απέναντι στη Χρυσή Αυγή αλλά και συνεργασία – είναι μεμονωμένα, είναι λάθος. Ξέρουμε πλέον και αποδείχτηκε και με την εκλογική συμπεριφορά συγκεκριμένων μονάδων της αστυνομίας ότι υπήρχε τάση συγκριτικά μεγαλύτερη απ’ ό,τι σε άλλα σώματα προς την άκρα δεξιά και κυρίως προς τη Χρυσή Αυγή».
Πράγματι, η μαζική υποστήριξη της Χρυσής Αυγής από την ΕΛ.ΑΣ. αναδείχθηκε στις εκλογές της περιόδου 2012-2015 και επιβεβαιώνουν τη συνύπαρξη των δύο ιδιοτήτων, του αστυνομικού και του Χρυσαυγίτη, στο ίδιο πρόσωπο. Μάλιστα τότε – από την ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων σε τουλάχιστον 20 ΑΤ της Αττικής – είχε προκύψει ότι πάνω από το 40%-50% ψήφισαν ΧΑ.7
Αυτό ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή, «δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε ένα συμπέρασμα που λέει ότι άκρα δεξιά και αστυνομία είναι συγκοινωνούντα δοχεία διότι είναι μηδενιστικό και λάθος σαν απεικόνιση».
Και τονίζει: «Η αστυνομία, αν υπάρχει πολιτική βούληση από την κορυφή, μπορεί να υπακούσει και να πειθαρχήσει. Το ζήτημα έχει να κάνει με την πολιτική καθοδήγηση και τον έλεγχο της αστυνομίας η οποία πάρα πολύ συχνά διέπεται από έλλειψη λογοδοσίας και ατιμωρησία. Δεν είναι τυχαίο ότι στη δίκη του Ζακ συζητήσαμε για την ποινική καταδίκη αλλά ξεχάσαμε ότι οι αστυνομικοί που μετείχαν στην επιχείρηση “διάσωσης” ούτε πειθαρχικά δεν είχαν διωχθεί. Υπήρχε πειθαρχικό πόρισμα που πρότεινε την απόταξή τους και το πειθαρχικό συμβούλιο δεν είχε συνεδριάσει γιατί περίμενε την απόφαση του δικαστηρίου. Άρα όταν ένας άνθρωπος όχι απλώς δεν διώκεται ποινικά αλλά ούτε στοιχειωδώς πειθαρχικά, για κάτι που είδαμε on camera σ’ αυτή την περίπτωση, τότε είναι σαν να τους δίνεται ένα “πράσινο” σήμα που λέει “κάνε ό,τι θες”».
Συμπληρωματικό επιχείρημα αποτελεί το γεγονός ότι με τον τρόπο αυτό χαρίζεται στον ακροδεξιό εξτρεμισμό το σύνολο της Ελληνικής Αστυνομίας. Αυτή η προσπάθεια μάλιστα είναι ακόμα πιο έντονη από τον ίδιο τον ακροδεξιό χώρο, ο οποίος επί χρόνια προσπαθεί να παίζει το ρόλο του προστάτη του κλάδου, με απώτερο στόχο να διατηρεί τις προσβάσεις στην Αστυνομία. «Η προσπάθεια των ακροδεξιών ομάδων να βρουν προσβάσεις στην Αστυνομία δεν περιορίζεται στην παρακρατική τους δράση (ως “αγανακτισμένων πολιτών”) δίπλα σε κάθε κατασταλτική επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. Πολύ συχνά στα έντυπά τους εξυμνούν την Αστυνομία και κολακεύουν τους άνδρες και τους αξιωματικούς της, εμφανιζόμενοι ως οι μοναδικοί προστάτες του “διωκόμενου κλάδου”», έγραφε ο Ιός της Ελευθεροτυπίας το 1998.8
Βέβαια, αν δεν παραδεχτείς ότι έχεις πρόβλημα ατιμωρησίας ή λογοδοσίας, δεν υπάρχει και πρόβλημα να λύσεις. Αυτή ήταν και η αντίληψη του υπουργείου το 2012, όπως αποτυπώθηκε στις δηλώσεις αξιωματούχου στην έκθεση για την ξενοφοβική βία στην Ελλάδα της Human Rights Watch: «Ο ταξίαρχος Γεώργιος Νίτσας από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη επέμεινε ότι όλα τα περιστατικά ερευνώνται με τη δέουσα επιμέλεια: “Όταν έχουμε καταγγελίες από μετανάστες, εμείς προσπαθούμε να τις συστηματοποιήσουμε και να επιδείξουμε ευαισθησία στον χειρισμό τους. Διενεργούμε έρευνες. Μέχρι σήμερα έχουμε καταγράψει μεμονωμένα περιστατικά και δεν έχουμε ανακαλύψει ρατσιστικά κίνητρα. Όταν, όμως, υπάρχουν συμπλοκές μεταξύ Ελλήνων και μεταναστών, το ρατσιστικό κίνητρο ερευνάται συστηματικά… Κάτι που δεν είναι εύκολο”».
Την ίδια στιγμή, τα συμπεράσματα της Human Rights Watch ανέφεραν πως στην έρευνά της η οργάνωση κατέγραψε «σοβαρές παραλείψεις στον τρόπο απόκρισης των αστυνομικών αρχών σε περιστατικά και καταγγελίες βίας σε βάρος μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Παρά τις εγκυκλίους του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, τις τροποποιήσεις του κώδικα δεοντολογίας των αστυνομικών και τα μαθήματα επιμόρφωσης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι αστυνομικές αρχές δεν φαίνονται επαρκώς προετοιμασμένες ή διατεθειμένες να ερευνήσουν καταγγελίες ρατσιστικής βίας».
Αστυνομία και «εκδημοκρατισμός»
Το Manifold επικοινώνησε με τον Νίκο Τόσκα, πρώην υπουργό Προστασίας του Πολίτη την περίοδο 2015-2018, σχετικά με την ύπαρξη ακροδεξιών στοιχείων εντός της ΕΛ.ΑΣ. Όπως μας τόνισε «Δυστυχώς, ακροδεξιοί υπάρχουν παντού. Στους ‘’σκληρούς’’ μηχανισμούς κάθε κράτους (Σώματα Ασφαλείας, Ένοπλες Δυνάμεις) είναι αλήθεια ότι οι ακροδεξιοί υπάρχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι στην υπόλοιπη κοινωνία. Όταν καλλιεργείται η αντίληψη ότι τα μέλη αυτών των μηχανισμών είναι το ‘’Κράτος’’ ή οι ‘’Σωτήρες’’ και όχι οι υπηρέτες του λαού τότε τα ποσοστά των ακροδεξιών ανεβαίνουν. Όσο δεν απομονώνονται οι ένστολοι από την κοινωνία αλλά βρίσκονται ενσωματωμένοι με τα κοινά λαϊκά συμφέροντα, τις κοινές επιδιώξεις και αγωνίες, τόσο θα μειώνονται αυτά τα ποσοστά. Είναι υποχρέωση των προοδευτικών δυνάμεων να αλλάξουν σταδιακά το κλίμα, με όλα τα νόμιμα μέσα και παράλληλα με τις αλλαγές στην υπόλοιπη κοινωνία».
Σχετικά με τις προσπάθειες εκδημοκρατισμού στην Ελληνική Αστυνομία, ο Ν. Τόσκας χαρακτήρισε «ασαφή» τον όρο “εκδημοκρατισμός” και τόνισε «είναι περισσότερο σύνθημα παρά ζητούμενο. Δεν μπορείς να αλλάξεις τις συνειδήσεις αν δεν αλλάξεις το περιβάλλον και τις ανάγκες. Μπορείς όμως να επιβάλλεις τον τρόπο δράσης. Σε συνθήκες Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας είναι αυτονόητο ότι τα μέλη ενός κρατικού μηχανισμού μπορούν να έχουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις αλλά είναι υποχρεωμένοι να τηρούν όσα επιβάλλουν το Σύνταγμα, οι νόμοι και οι νόμιμες εντολές που έχουν. Οι κρατικοί υπάλληλοι είναι υπηρέτες του Λαού και δεν είναι το κράτος, όπως κάποιοι έχουν πει κατά καιρούς, σε μια προσπάθεια κολακείας των υπαλλήλων. Αν εννοούν όσοι χρησιμοποιούν τον όρο ‘’εκδημοκρατισμός’’ ότι θα πρέπει να απομονωθούν και να διώχνονται από την υπηρεσία όσοι υποσκάπτουν την πειθαρχία και δεν υπακούνε στους νόμους, αυτό είναι αυτονόητο. Και φυσικά πρέπει να είναι διαρκής η προσπάθεια για καλύτερη παιδεία, ενημέρωση και εκπαίδευση των αστυνομικών υπαλλήλων ώστε να αποτρέπονται απαράδεκτα περιστατικά».
Όπως σημειώνει η δικηγόρος Χρύσα Παπαδοπούλου «κανένας άλλος πολιτικός χώρος δεν απολαμβάνει τέτοια αντιμετώπιση από την αστυνομία. Κυριαρχεί η άποψη μεταξύ των αστυνομικών ότι οι ακροδεξιοί και οι χρυσαυγίτες είναι φιλικά προσκείμενοι προς αυτούς. Απέναντι στον «κοινό εχθρό των αναρχικών» είναι μαζί. Μόνο που υπό κανονικές συνθήκες δεν νοείται σε καμία περίπτωση η αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή της κρατική εξουσίας μέσω της επιβολής του νόμου να συνεργάζεται με βίαιες, αυτόκλητες ομάδες πολιτών για να αντιμετωπίσει άλλους πολιτικούς χώρους γιατί έτσι ακριβώς διαμορφώνεται το παρακράτος. Οποιαδήποτε τέτοια σύμπλευση αστυνομίας και ακροδεξιών πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και αποφασιστικά».
Η πρόσφατη επικαιρότητα δεν δημιουργεί αισιοδοξία ότι μια τέτοια αντιμετώπιση γίνεται, έστω και με καθυστέρηση, ο κανόνας. Τον Μάρτιο του 2021, ο Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος «Σχολείο» στη Θεσσαλονίκη δέχτηκε επίθεση από ακροδεξιούς που πραγματοποιούσαν μοτοπορεία εν όψει της επετείου για την 25 Μαρτίου και τη συμπλήρωση 200 ετών από την ελληνική επανάσταση. Η μοτοπορεία των περίπου 100 ακροδεξιών σταμάτησε έξω από τον κοινωνικό χώρο και ξεκίνησε να επιτίθεται με πέτρες. Την ίδια στιγμή, άνδρες της αστυνομίας βρίσκονταν δίπλα στους ακροδεξιούς και τους άφηναν να δρουν ανενόχλητοι.
Την ίδια στιγμή, μια διαδικτυακή σταχυολόγηση ακροδεξιών σημάτων σε στολές αστυνομικών αποτελεί ένδειξη ότι οι ακροδεξιές αντιλήψεις στην ΕΛ.ΑΣ. είναι διαδεδομένες και δεν έχουν καμφθεί εξαιτίας της καταδίκης της Χρυσής Αυγής.
Χρονολόγιο: Τα κυριότερα περιστατικά κάλυψης της ακροδεξιάς από την ΕΛ.ΑΣ. από τη δεκαετία του 1990 ως σήμερα
Συλλαλητήριο για τη Μακεδονία και ΧΑ
Μετά το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία στην Αθήνα, μια εκατοστή διαδηλωτές μέλη της Χρυσής Αυγής επιτίθενται πρώτα στους φοιτητές που έκαναν κατάληψη στην ΑΣΟΕΕ εναντίον του νόμου Σουφλιά και μετά στην κατάληψη στέγης Λέλας Καραγιάννη. Καταδιώκοντας καθ’ υπόδειξη δύο αυτοπτών μαρτύρων, μελών της ΟΣΕ, άνδρες των ΜΑΤ και της Ομάδας Ζ καταφέρνουν να συλλάβουν 9 Χρυσαυγίτες με ασπίδες και ρόπαλα ανά χείρας. Μεταφέρονται στο 7ο και 8ο αστυνομικό τμήμα και στη συνέχεια αφήνονται ελεύθεροι, χωρίς να κρατηθούν καν τα στοιχεία τους. Οι μηνύσεις που υποβάλλουν τις επόμενες μέρες τα θύματα «κατ’ αγνώστων» θα καταλήξουν στο αρχείο. Στο αστυνομικό δελτίο της ημέρας, μοναδικός συλληφθείς αναφέρεται έτσι ένας 17χρονος μαθητής, που πιάστηκε έξω από την ΑΣΟΕΕ να μοιράζει «αντεθνικές» προκηρύξεις.
Το χουντογλέντι της ΕΛ.ΑΣ. στη Χαλκιδική
Στις 30 Απριλίου 1993 ομάδα 18 αστυνομικών των ΕΚΑΜ θα έπρεπε να βρίσκεται στο πεδίο βολής Θέρμης για εκπαίδευση. Ο οδηγός του υπηρεσιακού οχήματος αφού φόρεσε το στρατιωτικό τζόκεϊ του με το έμβλημα της δικτατορίας της 21ης Απριλίου, το έδειξε στη βιντεοκάμερα που κινηματογραφούσε τις σκηνές και με την άδεια του ανώτερου του ξεκίνησαν για το πεδίο βολής. Στη Θέρμη όχι μόνο δεν πραγματοποιήθηκε η εκπαίδευση, αλλά σε ώρα υπηρεσίας ακολούθησε μουσικοχορευτική εκδήλωση με τραγούδια της χούντας. Αστυνομικοί βρέθηκαν να χορεύουν το «Ωρέ Γιώργο Παπαδόπουλε, για σένα μιλάει ο ντουνιάς, για σένα καμαρώνει», ενώ δυο αστυνομικοί υπέβαλαν σε «θρησκευτική τελετή βάπτισης», σε παρακείμενο στον τόπο του γλεντιού μικρό ποτάμι, αλβανό υπήκοο αγνώστων στοιχείων, που φορούσε μόνο το εσώρουχό του, «συγχρόνως δε, έραιναν αυτόν με ρετσίνα και τον ενέπαιζαν, οι δε λοιποί αστυνομικοί γελούσαν και πετούσαν πέτρες εναντίον του ψάλλοντας “Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου” προβαίνοντες έτσι σε ηθικά απαράδεκτες σκηνές εξευτελισμού και ταπείνωσης αυτού», όπως κατέγραψε η σχετική ΕΔΕ. Ανάμεσα στους αξιωματικούς ήταν στελέχη της ΕΛ.ΑΣ, όπως ο αστυνομικός διευθυντής Ζιάγκας, που ήταν τότε διευθυντής της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, ο τότε διοικητής των ΝΑΤ, Ατρέας, ο ανθυπαστυνόμος Γ. Αναστασιάδης, μετέπειτα διμοιρίτης των ΜΑΤ και άλλοι. «Μόνο… εύσημα δεν αποδίδει στους αστυνομικούς που μετείχαν στο «γλέντι της ντροπής» η απόφαση του Ανώτερου Πειθαρχικού Συμβουλίου, αφού η ανώτερη ποινή που επιβάλλει είναι η αργία με απόλυση διάρκειας έξι μηνών», έγραψαν Τα Νέα.
Φωτογραφία & βίντεο: Alpha
Ο «Χάρος» της Χρυσής Αυγής
Από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνεργασίας εν ενεργεία αστυνομικού με την Χρυσή Αυγή είναι αυτή του Βασίλη Αθανασόπουλου ή αλλιώς «Χάρου». Ο Αθανασόπουλος είαι γνωστός από το 1995, όταν πιάστηκε από τον φωτογραφικό φακό να κλοτσάει με μανία στο κεφάλι την διαδηλώτρια Μέλπω Κορωναίου. Η Κορωναίου μετείχε σε μια αντιφασιστική διαδήλωση που ξεκίνησε από την πλατεία Κυψέλης και είχε σκοπό να βαδίσει προς τα γραφεία της Χρυσής Αυγής που τότε βρίσκονταν στην οδό Κεφαλληνίας. Αφορμή υπήρξε το άγριο μαχαίρωμα του 19χρονου Γ. Σταθόπουλου από τον ακροδεξιό Θ. Μανώλογλου στην πλατεία Αττικής λίγες μέρες νωρίτερα. Η διαδήλωση χτυπήθηκε από την Αστυνομία στη συμβολή της Πατησίων με την Κοδριγκτώνος και τα επεισόδια γενικεύτηκαν. Ο Αθανασόπουλος βρισκόταν στη διαδήλωση ως αστυνομικός με πολιτικά. Ο αστυνομικός καταδικάστηκε το 1999 από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών σε φυλάκιση δυόμισι ετών με αναστολή. Ο «Χάρος» διατέλεσε ηγετικός στέλεχος της ακροδεξιάς οργάνωσης. Με καταγωγή από τη Μεσσηνία, επί διαδοχικά έτη υπηρετούσε στη φρουρά Χρυσαυγιτών. Το 2006 ήταν διοικητής στο Α.Τ. Μεσσήνης, το 2012 αποσπάστηκε στη φρουρά του Μιχαλολιάκου, μετά στου Δ. Κουκούτση και στου Ν. Μίχου. Το 2014 ο Β. Αθανασόπουλος ανακοινώθηκε και ως υποψήφιος της Χρυσής Αυγής για τον Δήμο Αθηναίων.
Φωτογραφία: Εφημερίδα των Συντακτών
Νέο χουντογλέντι στο Κιλκίς
Ένα ακόμα χουντογλέντι στη Γουμένισσα Κιλκίς από τέσσερις αστυφύλακες που διασκέδαζαν με τραγούδια για τον δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλο και πυροβολισμούς στον αέρα.
Φωτογραφία: Τα Νέα
Επίθεση ΧΑ κατά Δ. Κουσουρή
Μέλη της Χρυσής Αυγής προκαλούν με την ανοχή της Αστυνομίας επεισόδια στην πρώην Σχολή Ευελπίδων. Στη συνέχεια, Χρυσαυγίτες επιτέθηκαν στους φοιτητές Δ. Κουσουρή, Η. Φωτιάδη, Γ. Καραμπατσόλη έξω από τα δικαστήρια. Ανάμεσα στους δέκα περίπου χρυσαυγίτες ήταν και το τότε Νο.2ο της οργάνωσης, ο Αντώνης Ανδρουτσόπουλος, γνωστός και ως «Περίανδρος». Επιτέθηκαν κρατώντας ξύλινα ρόπαλα και σε σχηματισμό φάλαγγας. Βασικός στόχος της επίθεσης ήταν ο Δημήτρης Κουσουρής. Από τα πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι, ο φοιτητής σωριάστηκε στο έδαφος. Οι Χρυσαυγίτες ωστόσο συνέχισαν. Σταμάτησαν να τον χτυπούν μόνο όταν έχασε τις αισθήσεις του, με τον Κουσουρή να κοίτεται αιμόφυρτος στο έδαφος. Μετά την επίθεση, νοσηλεύτηκε στην εντατική σε κωματώδη κατάσταση.
Φωτογραφία & βίντεο: ΕΡΤ
Επίθεση ΧΑ στο Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
Δύο επιθέσεις περιγράφει στην κατάθεσή του στη δίκη της ΧΑ ο δημοσιογράφος της Εργατικής Αλληλεγγύης Γιώργος Πίττας. Στις επιθέσεις συμμετέχει ο μετέπειτα ειδικός φρουρός Ιωάννης Αδράσκελας. Στις 16 Ιουνίου του 2000 εμφανίστηκε στην Κυψέλη, σε εξόρμηση της Εργατικής Αλληλεγγύης και του ΣΕΚ, τάγμα εφόδου 6-7 ατόμων. Απειλεί: «είμαστε από τη Χρυσή Αυγή, η περιοχή μας ανήκει, θα φύγετε από δω». Την επόμενη μέρα «έχουμε διπλή επίθεση στην Ομόνοια, στην εξόρμηση στο σταθμό και στο Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο στην Αναξαγόρα». Επικεφαλής είναι ο Γιάννης Αδράσκελας. Κατέστρεψαν ό,τι μπορούσαν στο χώρο του βιβλιοπωλείου και απείλησαν τον Κ. Πίττα με μαχαίρι. «Δεν ξέραμε τα ονόματα των δραστών και έγινε μήνυση κατ’ αγνώστων. Ωστόσο φεύγοντας φωτογραφήθηκαν». «Στις 30 Ιουνίου και ενώ ήταν σε εξέλιξη η καμπάνια για το αντιρατσιστικό συλλαλλητήριο του Ιούλη, δεχτήκαμε επίθεση από ομάδα 10 ατόμων στη Φωκίωνος Νέγρη». Ηγείται ξανά ο Αδράσκελας. «Η επίθεση ξεκίνησε από την οδό Πύθωνος 16 που τότε ήταν ένα υπόγειο-ορμητήριο. Με έριξαν κάτω και με χτυπούσαν στο κεφάλι και στον αυχένα με μπουνιές και κλωτσιές. Χτύπησαν επίσης τη Διονυσία Πυλαρινού και την Ντίνα Γκαρανέ. Η απόφαση του δικαστηρίου έλεγε χαρακτηριστικά ότι υπήρχαν χτυπήματα που μπορούσαν να αποβούν μοιραία για τη ζωή μου». Δόθηκαν οι φωτογραφίες στην Ελευθεροτυπία, δημοσιεύτηκαν και μέσα από αυτή τη διαδικασία αναγνωρίστηκαν ο Γ. Αδράσκελας και ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, γνωστός ως «Πόρκυ». Ο Αδράσκελας έχει φωτογραφηθεί στη συνέχεια σε δίκες χρυσαυγιτών, ερχόταν σε στήριξη των δραστών. Καταδικάστηκε και για τις δύο επιθέσεις ενώ στη συνέχεια έγινε γνωστό ότι είχε γίνει ειδικός φρουρός λίγο μετά την επίθεση.
Φωτογραφία: Εργατική Αλληλεγγύη
Aστυνομικοί κάλυπταν τον «Περίανδρο»
Ο «Περίανδρος» ή Αντώνης Ανδρουτσόπουλος ήταν φυγόδικος για επτά ολόκληρα χρόνια. Παραδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005 και δικάστηκε έναν χρόνο αργότερο στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας. Σε απόρρητα δελτία που διαβιβάστηκαν από την Ασφάλεια τον Ιούλιο και τον Δεκέμβριο του 1999 αντίστοιχα στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης για προσωπική ενημέρωση του τότε υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, αναφέρεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. απέτυχε να συλλάβει τον Ανδρουτσόπουλο γιατί οι ενέργειες της ειδικής ομάδας που είχε συσταθεί σαμποταρίστηκαν εσωτερικά. Στα έγγραφα μεταξύ άλλων αναφερόταν πως η Χρυσή Αυγή «διατηρεί πολύ καλές σχέσεις και επαφές με εν ενεργεία και αποστράτους αξ/κούς της ΕΛ.ΑΣ., αλλά και με απλούς αστυνομικούς». H έρευνα για τον εντοπισμό και τη σύλληψη του «Περιάνδρου» για άγνωστους λόγους δεν ολοκληρώθηκε. Επισήμως δεν ανακοινώθηκε ποτέ τίποτα. Ο σύνδεσμος πάντως της ΕΛ.ΑΣ. με τα πρώην μέλη της Χρυσής Αυγής απομακρύνθηκε από την υπηρεσία του.
Φωτογραφία: Τα Νέα
MAT και Χρυσή Αυγή κατά αντιφασιστών
Στις 2 Φεβρουαρίου 2008 η Χρυσή Αυγή είχε προγραμματίσει βραδινή συγκέντρωση στην Πλατεία Κολοκοτρώνη και πορεία στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την επέτειο των Ιμίων. Συνδιοργανωτές της εκδήλωσης ήταν κι άλλες ακροδεξιές ομάδες. Η συγκέντρωση δεν έγινε καθώς το κέντρο της Αθήνας μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. Επιχειρώντας να προσεγγίσουν την πλατεία μερικές εκατοντάδες αντιφασίστες αναχαιτίστηκαν από τα ΜΑΤ σε συνεργασία με τους χρυσαυγίτες. Μέλη της οργάνωσης Εργατική Εξουσία που δέχθηκαν επίθεση από τους χρυσαυγίτες κατήγγειλαν πως δέχθηκαν επιθέσεις με δακρυγόνα και τέιζερ, εξοπλισμό που χρησιμοποιεί μόνο η Αστυνομία. Μέλος της οργάνωσης, ο Κ.Κ., χτυπήθηκε από «αμβλύ όργανο», όπως έγραφε η ιατρική διάγνωση, αλλά οι δράστες, όπως και αυτοί που μαχαίρωσαν τον Κ.Μ., αν και έδρασαν σε απόσταση αναπνοής από την Αστυνομία δεν συνελήφθησαν. Αποτέλεσμα ήταν τρεις αντιφασίστες σοβαρά τραυματισμένοι -οι δυο με μαχαιριές, στη σπλήνα και στο πόδι. Σύμφωνα με τα Νέα, αστυνομικοί που συμμετείχαν στη διμοιρία των ΜΑΤ που βρισκόταν μπροστά από το άγαλμα του Κολοκοτρώνη, ρώτησαν «παλιότερους» συναδέλφους τους για ποιον λόγο δεν απομόνωσαν τους περίπου 80 συγκεντρωμένους χρυσαυγίτες που βρίσκονταν εκεί. Η αφοπλιστική απάντηση που έλαβαν ήταν «αφήστε τους χρυσαυγίτες να χτυπήσουν τους αναρχικούς. Δικά μας παιδιά είναι». «Η ηγεσία της Αστυνομίας σχεδίασε λάθος την επιχείρηση», ανέφερε ο εκπρόσωπος των αστυνομικών.
Φωτογραφία & βίντεο: LupusCynodiktus
ΜΑΤ και παρακρατικοί
Δύο μέρες μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, στην Θεσσαλονίκη, στην οδό Εθνικής Αμύνης με Αρμενοπούλου, έξω από το ΑΠΘ, περίπου 40 άτομα εμφανίζονται δίπλα στις διμοιρίες των ΜΑΤ να πετάνε πέτρες, να βρίζουν και να επιχειρούν εφόδους μαζί με την αστυνομία προς τον χώρο του πανεπιστημίου.
Φωτογραφία & βίντεο: Κατάληψη Σχολής Θεάτρου Θεσσαλονίκης
Συνεργασία ΜΑΤ και ΧΑ έξω από το Εφετείο
Στην Ομόνοια ήταν προγραμματισμένη αντιμεταναστευτική συγκέντρωση «επιτροπών κατοίκων» της Χρυσής Αυγής. Την ίδια ώρα οργανώθηκαν στο κέντρο τρεις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας από αριστερές και αναρχικές οργανώσεις. Στη συνέχεια, οι χρυασαυγίτες με τη συνοδεία των ΜΑΤ, έφυγαν από την Ομόνοια. Στη Σωκράτους, και ενώ τα ΜΑΤ ήταν δίπλα τους, αρχισαν να πετάνε πέτρες και κρότου λάμψης προς το παλιό Εφετείο όπου έμεναν πολλοί μετανάστες. Παράλληλα, πετούσαν πέτρες και σε αντιφασίστες/τριες, ενώ ήταν δίπλα τους με καδρόνια και μαχαίρια.
Φωτογραφία & βίντεο: tvxs
Αστυνομικός πληροφοριοδότης της Χρυσής Αυγής
Αστυνομικοί εισβάλλουν σε σπίτι Πακιστανών εργατών, στην οδό Ηλιουπόλεως, στη Νίκαια. Ο 25χρονος Μοχάμεντ Καμράν Ατίφ ξυλοκοπείται μαζί με συγγενείς και συγκατοίκους του και οδηγείται στο Α.Τ. Νίκαιας ως ύποπτος για ξυλοδαρμό ανηλίκου. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου, έχασε τη ζωή του μετά από την κακοποίηση και τα βασανιστήρια που υπέστη στο Α.Τ. Νίκαιας. Διοικητής του Τμήματος Ασφαλείας στο ΑΤ Νίκαιας ήταν τότε και έως τον Ιούλιο του 2013 ο Δημήτρης Γιοβανίδης, ο οποίος, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων ήταν συνεργάτης και πληροφοριοδότης του πυρήνα της Χρυσής Αυγής Νίκαιας. Όπως κατήγγειλαν μάρτυρες-πρώην μέλη της Χρυσής Αυγής Νίκαιας, ο Γιοβανίδης πρόσφερε προνομιακή πληροφόρηση στη Χρυσή Αυγή για να «αποφεύγει τις κακοτοπιές και τις εφόδους της αστυνομίας», ενώ άλλοι μάρτυρες μιλούν για «χορηγία» χρήσιμου εξοπλισμού και για συνδέσεις με κυκλώματα της νύχτας που εκβίαζαν νυχτερινά μαγαζιά μαζί με το Γιάννη Λαγό. Για τον ξυλοδαρμό του Μοχάμεντ Καμράν Ατίφ, ο ίδιος ο Γιοβανίδης είχε τότε δηλώσει ότι «κατά την διάρκεια της σύλληψης του ασκήθηκε η αναγκαία βία». Δεν ερευνήθηκαν ποτέ οι ευθύνες του για το θάνατο του Καμράν. Η υπόθεση αυτή η οποία αποτέλεσε κορύφωση της αστυνομικής βίας εκείνη την περίοδο έχει μπει σήμερα στο αρχείο και δεν αποδόθηκαν ποτέ ευθύνες στο ΑΤ Νίκαιας.
Φωτογραφία: JailGoldenDawn
Πογκρόμ ΧΑ στο κέντρο της Αθήνας
Στο κέντρο της Αθήνας είναι σε εξέλιξη δύο συγκεντρώσεις. Η μία διοργανώνεται από «κατοίκους του κέντρου» στη μνήμη του Μανώλη Καντάρη, με την παρουσία εκατοντάδων μελών ακροδεξιών οργανώσεων και νεοναζιστών αλλά και μελών παραθρησκευτικών οργανώσεων. Η δεύτερη διοργανώνεται από οργανώσεις της αριστεράς και αντιεξουσιαστών, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αστυνομική βία. Η πορεία των φασιστών κατευθύνεται από την οδό Αθηνάς προς το Δημαρχείο Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά. Kατά τη διάρκεια της πορείας, ομάδες ακροδεξιών με ρόπαλα, κράνη και σιδηρολοστούς – υπό την ανοχή της αστυνομίας – αρχίζουν να κυνηγούν και να ξυλοκοπούν μετανάστες. Το ΕΚΑΒ καταγράφει 17 τραυματίες, εκ των οποίων οι 12 είναι μαχαιρωμένοι. Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, «40-50 άτομα με σωλήνες και ρόπαλα στα χέρια σπάσανε τα τζάμια σε 10 μαγαζιά στη Σοφοκλέους. 4-5 κινέζοι ιδιοκτήτες των μαγαζιών πήγαν στο νοσοκομείο από χτυπήματα στο κεφάλι. Χτυπήσανε πολλά παιδιά που ήταν στο δρόμο. Η αστυνομία ήταν μπροστά και πίσω ήταν αυτοί που χτυπούσαν. Τα είδαν όλα όσα έγιναν και δεν έκαναν τίποτα».
Φωτογραφία & βίντεο: stratos pap
Τα ΜΑΤ «περιθάλπουν» ακροδεξιούς στη Βουλή
Μέλη ακροδεξιάς συνδικαλιστικής παράταξης της ΕΘΕΛ και άγνωστης ταυτότητας άτομα, οπλισμένα με λοστούς και καδρόνια και έχοντας καλυμμένα με κράνη και μάσκες τα πρόσωπά τους, βρίσκουν καταφύγιο στον προστατευόμενο χώρο του κοινοβουλίου, οδηγούμενα από διμοιρίες των ΜΑΤ. Το περιστατικό αυτό χαρακτηρίστηκε ως συνεργασία της Ελληνικής Αστυνομίας με ομάδες παρακρατικών και οδήγησε τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Χρήστο Παπουτσή να ζητήσει από τον τότε αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., αντιστράτηγο Λευτέρη Οικονόμου, να πραγματοποίήσει Ένορκη Διοικητική Εξέταση. Την ίδια μέρα, στον ίδιο χώρο, η Αστυνομία προχώρησε έγινε στη σύλληψη του αγωνιστή του αντιδικτατορικού αγώνα, Σήφη Καυκαλά, που διαδήλωνε έξω από τη Βουλή.
Φωτογραφία & βίντεο: Alter/Newsbeast
Καταγγελία Χρυσοχοΐδη για Χρυσαυγίτες που βοηθούσαν την ΕΛ.ΑΣ
«Παρέλαβα τον Οκτώβρη του 2009 μια αστυνομία πλήρως διαλυμένη. Σας παραπέμπω στο παρακράτος που υπήρχε τότε μέσα στην Αστυνομία, όταν οι Χρυσαυγίτες και μια σειρά φασιστοειδών συμμετείχαν σε μια σειρά από ενέργειας και βοηθούσαν την Αστυνομία, και τους διώξαμε από κει και πέρα μαζί με τον σημερινό αρχηγό της Αστυνομίας τον έναν μετά τον άλλον». Τα παραπάνω ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης μιλώντας στο δελτίο ειδήσεων του Mega. Ερωτηθείς αν αυτό έχει σταματήσει τώρα, ανέφερε: «Δεν ξέρω αν υπάρχει αυτό το θέμα, εγώ νομίζω ότι η σημερινή ηγεσία της ΕΛΑΣ έχει περισσή δημοκρατική ευαισθησία… Δεν το ξέρω, τίποτα δεν αποκλείω, μπορεί να έχει ουρά το φαινόμενο, αλλά σε καθε περίπτωση η θέση της σημερινής ηγεσίας της αστυνομίας ήταν πολύ αυστηρή» επί αυτού του θέματος.
Φωτογραφία & βίντεο: Mega
Οι αστυνομικοί ψήφισαν και πάλι μαζικά «Χρυσή Αυγή»
Σε 11 εκλογικά τμήματα της Αθήνας στα οποία ψήφισαν χιλιάδες αστυνομικοί που υπηρετούν στην Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής και σε υπηρεσίες όπως η Άμεση Δράση, η ΔΙΑΣ, η Ασφάλεια Αττικής και άλλες, η «Χρυσή Αυγή» έλαβε ποσοστό από 17,2% έως 23,04%.
Φωτογραφία: Το Βήμα
Οι καταγγέλοντες έγιναν κατηγορούμενοι στο ΑΤ Αγ. Παντελεήμονα
Σε περιστατικό που σημειώθηκε τις πρώτες ώρες της 25ης Σεπτεμβρίου, μέλη ακροδεξιών οργανώσεων διέπραξαν βανδαλισμό στα γραφεία της κοινότητας της Τανζανίας, που βρίσκονται στην Κυψέλη, καθώς και βανδαλισμό σε κατάστημα της περιοχής, που ανήκει σε υπήκοο άλλης χώρας. Η Ιωάννα Κούρτοβικ, δικηγόρος που εκπροσωπεί την κοινότητα και τον ιδιοκτήτη του καταστήματος, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία πως όταν τα θύματα πήγαν στο αστυνομικό τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα για να υποβάλουν τις καταγγελίες τους, και έπειτα από την αναγνώριση κάποιων εκ των δραστών, η αστυνομία συνέλαβε τον ιδιοκτήτη του καταστήματος για ψευδείς κατηγορίες ενάντια στο άτομο που αναγνώρισε, ενώ ύστερα από απειλές για αγωγές εναντίον του, ο ιδιοκτήτης του καταστήματος απέσυρε τις κατηγορίες.
Φωτογραφία & βίντεο: Left.gr
Βασανιστήρια στη ΓΑΔΑ από… χρυσαυγίτες
Στις 30/9/12 είχε προγραμματιστεί αντιφασιστική μοτοπορεία ως απάντηση στη φασιστική δράση της ΧΑ. Ξεκίνησε από τα Εξάρχεια, για να κινηθεί στις γειτονιές του Αγίου Παντελεήμονα και της πλατείας Αμερικής. Στην πλατεία Αμερικής δέχεται επίθεση από άνδρες της ομάδας ΔΕΛΤΑ. Όπως αναφέρουν οι καταγγέλοντες, «Εχουν πιάσει έναν από εμάς, τον έχουν πετάξει κάτω, του τραβάνε το κράνος κι αρχίζουν να τον χτυπούν στο κεφάλι. Οταν με μετέφεραν, ο Δελτάς με είχε πιάσει από τον λαιμό και φώναζε ”τώρα είσαι δικός μου”. Με έβγαζαν φωτογραφίες. Μας πάταγαν στα γόνατα για να σκύψουμε και μας φώναζαν ”άνοιξε τα πόδια όπως η μάνα σου”. Ενα ανελέητο κυνηγητό σε όλο το κέντρο της Αθήνας, με άγριο ξύλο, με χτυπήματα στους αγκώνες και τα γόνατα για να σου σπάσουν τα άκρα, με ηλεκτρικές εκκενώσεις σε όλο σου το σώμα. Μας χτυπάνε ενώ φοράμε χειροπέδες (…) Μας οδηγούν στη ΓΑΔΑ στον 6ο όροφο, στο Τμήμα Προστασίας Πολιτεύματος. Μας βάζουν σε έναν διάδρομο αντικριστά, δεκατρείς άντρες και δύο κοπέλες. Ερχονται οι ομάδες Δέλτα να δώσουν κατάθεση. Μας βρίζουν, μας λένε ”αν ήταν αλλιώς τα πράγματα, θα σας είχαμε καθαρίσει απόψε, θα πάθετε ό,τι πάθανε οι παππούδες σας στον Γράμμο και το Βίτσι”. Πολλοί από εμάς είναι χτυπημένοι, τρέχουν τα αίματα. Zητάμε τουαλέτα και μας πηγαίνουν μετά από ώρες, μας βάζουν τρικλοποδιές (…) Μας φτύνουν, πλησιάζουν στα πρόσωπά μας αναπτήρες κι απειλούν να μας κάψουν. Λένε στα κορίτσια ”συντρόφισσα, είσαι εδώ τώρα κι ο σύντροφός σου γαμάει αλλού”. Κοπανάνε τις πόρτες. Ολο αυτό κράτησε μέχρι το ξημέρωμα. Οι αστυνομικοί μάς δήλωναν ανοιχτά ότι είναι χρυσαυγίτες και ότι θα φωνάξουν τα αδέρφια τους. Ήταν απροκάλυπτοι».
Φωτογραφία: Εφημερίδα των Συντακτών
Βουλευτής της ΧΑ απελευθερώνει προσαχθέντα από κλούβα των ΜΑΤ
Ένταση επικράτησε έξω από το θέατρο «Χυτήριο» στην Ιερά Οδό, στη σκηνή του οποίου ανέβηκε η παράσταση Corpus Christi. Μέλη παραθρησκευτικών οργανώσεων, αλλά και της Χρυσής Αυγής, πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, ζητώντας να κατέβει η παράσταση. Τα ΜΑΤ είχαν απομακρύνει τους συγκεντρωμένους κάνοντας χρήση χημικών. Ωστόσο, αυτοί κατάφεραν να επιστρέψουν, να σπάσουν την αλυσίδα που είχαν σχηματίσει οι αστυνομικοί, να σκίσουν αφίσες της παράστασης και να πετάξουν γιαούρτια στην είσοδο του θεάτρου. Η αστυνομία προχώρησε σε προσαγωγές. Ο τότε βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Χ. Παππάς, όρμησε σε αστυνομική κλούβα και απελευθέρωσε προσαχθέντα, ενώ οι αστυνομικοί κοιτούσαν.
Φωτογραφία & βίντεο: Newsbeast
Διαταγές Κασιδιάρη σε αστυνομικούς στην Κρήτη
Το περιστατικό συνέβη σε εκδήλωση της Χρυσής Αυγής στο Ηράκλειο, παρουσία τεσσάρων βουλευτών της οργάνωσης και κατά τη διάρκεια της έντασης που προκλήθηκε, όταν μέλη αριστερών οργανώσεων και αντιεξουσιαστές πραγματοποίησαν αντισυγκέντρωση στην ίδια περιοχή. Ο Η. Κασιδιάρης, συνοδευόμενος από 60-70 μέλη της ΧΑ, επιτέθηκε φραστικά και εξύβρισε χυδαία τους επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης που βρίσκονταν στον χώρο, για να προφυλάξουν την εκδήλωση, κατηγορώντας τους ότι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, εφόσον επέτρεπαν να πραγματοποιηθεί και η αντισυγκέντρωση, ενώ απαίτησε από την αστυνομία να επιτρέψει στα μέλη της Χρυσής Αυγής να κινηθούν κατά των διαδηλωτών. Στους επικεφαλής της ΕΛ.ΑΣ. έλεγε: «Θα τους γ…σω το βράδυ. Θα έχεις εδώ πέρα νεκρούς, θα έχεις εδώ πέρα νεκρούς, σου δίνω το λόγο μου θα έχεις».
Φωτογραφία & βίντεο: greek antinazi
Η «ιδεολογική συζήτηση» Μπαλτάκου με τις ομάδες ΔΙΑΣ και ΔΕΛΤΑ
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Σωματείου Ειδικών Φρουρών Ελληνικής Αστυνομίας Αττικής (ΣΕΦΕΑΑ), αλλά και με την ανακοίνωση του ίδιου του σωματείου, αστυνομικοί της ΔΙ.ΑΣ. και κυρίως της ΔΕΛΤΑ κλήθηκαν σε αμφιθέατρο της ΓΑΔΑ για να τους μιλήσει κάποιος. Τους είπαν να πάνε από νωρίς για να τους μιλήσει κάποιος αλλά όταν οι ίδιοι ρώτησαν γιατί ακριβώς επρόκειτο ούτε οι προϊστάμενοί τους ήξεραν, πέραν της διαταγής να παρουσιαστούν ένστολοι νωρίς το απόγευμα της 4ης Ιουλίου στη ΓΑΔΑ. Εκεί βρήκαν, όπως σημειώνεται και στην ανακοίνωση του σωματείου των ειδικών φρουρών τον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης, Τάκη Μπαλτάκο και τον τότε αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., Ν. Παπαγιαννόπουλο, με τον πρώτο να τους μιλά για το βιβλίο του και την αγωγή των Σπαρτιατών στην αρχαία Ελλάδα.
Φωτογραφία: Η Αυγή
Οι άφαντες διμοιρίες του Μελιγαλά
Σύμφωνα με την εφημερίδα Τα Νέα, με εντολή Ν. Δένδια είχαν σταλεί έξι διμοιρίες των ΜΑΤ στην επέτειο του Μελιγαλά. Ωστόσο κανένα μέλος της ΕΛ.ΑΣ. δεν βρισκόταν εκεί όταν Κασιδιάρης, Παναγιώταρος, Μπούκουρας, Ρουπακιάς και άλλοι τραμπούκιζαν δήμαρχο και τοπική κοινότητα. «Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πολιτικός προϊστάμενος της ΕΛ.ΑΣ. αντιλαμβάνεται ότι η Αστυνομία δεν επιτελεί το έργο της όταν βρίσκεται απέναντι στη ΧΑ στο πεζοδρόμιο», αναφέρει το ρεπορτάζ.
Φωτογραφία & βίντεο: Golden Dawn: A personal affair
ΜΑΤ – ακροδεξιοί κατά διαδηλωτών μετά τη δολοφονία Φύσσα
Χιλιάδες κόσμου διαδήλωσαν στην Αμφιάλη, στο σημείο όπου ο 34χρονος Παύλος Φύσσας δολοφονήθηκε από μέλη της Χρυσής Αυγής. Στην οδό Γρηγόρη Λαμπράκη, πίσω από τα ΜΑΤ, χρυσαυγίτες – ανάμεσά τους μέλη της τοπικής Νίκαιας – διακρίνονται να πετούν πέτρες προς τους διαδηλωτές.
Φωτογραφία & βίντεο: Infowar
Εκκαθαρίσεις στην ΕΛΑΣ – Παραιτήσεις για τη Χρυσή Αυγή
Δεκτές έγιναν από τον γενικό γραμματέα Δημόσιας Τάξης του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και προστασίας του Πολίτη, Αθ. Ανδρεουλάκο, οι παραιτήσεις του υποστράτηγου Απόστολου Κασκάνη, γενικού αστυνομικού διευθυντή περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, και του Γενικού Επιθεωρητή Αστυνομίας Νoτίου Ελλάδας, αντιστράτηγου Γιάννη Δικόπουλου. Οι δύο αξιωματικοί είχαν υποβάλει τις παραιτήσεις τους το πρωί για προσωπικούς λόγους. Παράλληλα, διενεργήθηκε ΕΔΕ για περιστατικό έξω από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής στη Χαλκίδα, σε μικρή απόσταση από την έδρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης Εύβοιας, κατά το οποίο εντοπίστηκαν άτομα με αντικείμενα, που εμπίπτουν στην κατηγορία περί όπλων χωρίς να παρέμβουν οι τοπικές αστυνομικές αρχές, ως όφειλαν και χωρίς να υπάρξει ενημέρωση του Αρχηγείου.
Φωτογραφία: ΕΛ.ΑΣ.
Σύλληψη αστυνομικού, πρώην φρουρού του Μπαρμπαρούση
Ο Δημήτρης Μακρής υπηρετούσε στα ΜΑΤ Αγρινίου μέχρι που αποσπάστηκε στον Κ. Μπαρμπαρούση. Στη συνέχεια τέθηκε σε διαθεσιμότητα τον Σεπτέμβριο του 2012 για συμμετοχή στη χρυσαυγίτικη επίθεση εναντίον μικροπωλητών στη λαϊκή αγορά του Μεσολογγίου. Ωστόσο, δεν είχε παραδώσει ούτε τα διακριτικά της αστυνομίας ούτε και το όπλο του. Ενα χρόνο αργότερα, ο αστυνομικός συνελήφθη ύστερα από έρευνα στα γραφεία της Χρυσής Αυγής στο Αγρίνιο για παράνομη κατοχή πυρομαχικών. Καταδικάστηκε πρωτοδίκως σε 13 μήνες φυλάκιση για παράνομη οπλοκατοχή. Μετά την καταδίκη, δήλωσε «πολιτικά διωκόμενος». Στις εκλογές του 2014, ο αστυνομικός ήταν ο υποψήφιος δήμαρχος της Χρυσής Αυγής στο Μεσολόγγι. Τον Ιούλιο του 2019 αποχώρησε από τη ναζιστική οργάνωση αναφερόμενος σε «οικογενειακή εταιρία περιορισμένης ευθύνης», «μια ολιγάριθμη, κλειστή παρεούλα συγγενών και φίλων, που κατόρθωσε για καιρό να κρατήσει κρυφή τη λειτουργία της αποκλειστικά και μόνο με όρους συμφέροντος».
Φωτογραφία: Newsit
Tηλεφωνικές συνομιλίες χρυσαυγιτών
Στις τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ ενός Χρυσαυγίτη κι ενός αστυνομικού επίσης μέλους της ΧΑ επιβεβαιώνεται εκ των έσω η χρυσαυγίτικη ταυτότητα ενός άλλου αστυνομικού, του Ιωάννη Αδρασκέλα. Πρόκειται για συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν μερικές μέρες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Στη μία άκρη της τηλεφωνικής γραμμής βρίσκεται ο Σωτήρης Δεβελέκος, στέλεχος της Χρυσής Αυγής και σωματοφύλακας του Μιχαλολιάκου. Στην άλλη άκρη βρίσκεται αστυνομικός που αναφέρεται ως «Μάνος». Ο «Μάνος» μετέχει στις αστυνομικές δυνάμεις και λειτουργεί ως πληροφοριοδότης του Δεβελέκου. Τον ενημερώνει για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της ΕΛ.ΑΣ. καθώς και για την εξέλιξη και το μέγεθος της συγκέντρωσης.
Φωτογραφία: Εφημερίδα των Συντακτών
Ο Άδωνις Γεωργιάδης παραδέχεται σχέσεις ΕΛΑΣ-ΧΑ
Σε συνέντευξή του στο BBC ο τότε υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, απαντώντας σε ερώτηση για τη διείσδυση της Χρυσής Αυγής στα σώματα ασφαλείας, παραδέχθηκε ότι σε κάποιο βαθμό ισχύει. «Κάποιοι άνθρωποι στην αστυνομία, χωρίς να είναι ναζί, συμπαθούν το συγκεκριμένο κόμμα, επειδή δεν έχουν καταλάβει πόσο επικίνδυνο είναι», σημείωσε.
Βίντεο: BBC
Σύλληψη πρώην διοικητή Τ.Α. Αγίου Παντελεήμονα
Σεπτέμβριο του 2013 συνελήφθη ο πρώην διοικητής του ΑΤ Αγ. Παντελεήμονα, Θανάσης Σκάρας, και το μέλος της ΧΑ, Θέμις Σκορδέλη, ως συνεργός του, για λαθρεμπόριο, διακίνηση ναρκωτικών και ξέπλυμα χρήματος. Μαζί τους κατηγορήθηκε και ο συνταξιούχος αρχιφύλακας Γιάννης Σταθόπουλος, ο οποίος υπηρετούσε επίσης στον Άγιο Παντελεήμονα. Ο πρώην διοικητής υπηρέτησε στο συγκεκριμένο τμήμα από το 2004 έως το 2011 και στη συνέχεια μετατέθηκε στην Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Αθηνών, όπου υπηρετούσε με τον βαθμό του αστυνομικού υποδιευθυντή. Κατά τις έρευνες, στο σπίτι του και στο πατρικό του στα Ιωάννινα βρέθηκαν πιστόλια, κυνηγετικές καραμπίνες και φυσίγγια. Ακόμη εντοπίστηκαν μόνο στο γραφείο του (στην Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Αθηνών) 10.700 ευρώ και δύο χρυσές λίρες Αγγλίας, ενώ πάνω του είχε 2.300 ευρώ. Πλήθος καταγγελιών εις βάρος του Σκάρα για εκβιασμούς υπήρχε και από αλλοδαπούς καταστηματάρχες, κυρίως ιδιοκτήτες ίντερνετ καφέ και μπαρ, με πρόσχημα ελέγχους για τυχόν παρατυπίες. Υπήρχαν επίσης καταγγελίες ότι έπαιρνε μίζες απειλώντας ότι θα κάνει ελέγχους για παραβάσεις. Ακόμα, καταγγελίες και για λαθρεμπόριο απομιμητικών προϊόντων μέσω αλλοδαπών. Το 2017 ο Θανάσης Σκάρας κρίθηκε αθώος για το κατηγορητήριο όπως του αποδόθηκε.
Φωτογραφία: Τα Νέα
Συλλήψεις αστυνομικών, μελών Χρυσής Αυγής
Στα χέρια της ΕΛΑΣ βρέθηκαν ένας 40χρονος υπαρχιφύλακας της ομάδας Ζ και ο αδελφός του στη Θεσσαλονικη επειδή κατείχαν παράνομα είδη οπλισμού. Στο σπίτι του αστυνομικού βρέθηκαν επίσης 106.800 ευρώ σε μετρητά, ποσό που δεν μπορεί να δικαιολογήσει. Σύμφωνα με την Διευθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, ήταν ένθερμος υποστηρικτής της Χρυσής Αυγής.
Βίντεο: Mega
Πόρισμα Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων για σχέσεις ΕΛ.ΑΣ. – Χρυσής Αυγής
Στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν «‘πυρήνες’ ή αδιαφανείς ‘φράξιες’ ή παρασυνταγματικοί πόλοι στην Ελληνική Αστυνομία» καταλήγει το πόρισμα των «αδιάφθορων» της ΕΛΑΣ που δόθηκε στη δημοσιότητα και το οποίο αφορούσε τη διερεύνηση της εμπλοκής αστυνομικών σε έκνομες ενέργειες μελών της Χρυσής Αυγής. Οι δικαστικές υποθέσεις των αστυνομικών εις βάρος των οποίων είχαν σχηματιστεί δικογραφίες ολοκληρώθηκαν επτά χρόνια μετά, τον Οκτώβριο του 2020. Σύμφωνα με Τα Νέα, η πολυσυζητημένη εσωτερική έρευνα της ΕΛ.ΑΣ. της περιόδου 2012-2014 κατέληξε σε δυο-τρεις καταδίκες αστυνομικών. Επιπλέον, απηλλάγησαν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. που ήταν διοικητές αστυνομικών υπηρεσιών στο κέντρο της Αθήνας και στην περιφέρεια, στους οποίους αποδίδονταν συγκροτημένες σχέσεις με το νεοναζιστικό μόρφωμα ή ακόμα και ένταξη σε αυτό. Επίσης «δικαιώθηκαν» και επανήλθαν στα πόστα τους οι περισσότεροι από τους επτά υψηλόβαθμους αξιωματικούς που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα και είχαν απομακρυνθεί από τα πόστα τους λόγω των σχέσεών τους με το ακροδεξιό κόμμα.
Ο αστυνομικός διοικητής της Υδρας χαιρετάει ναζιστικά
Φωτογραφία απεικονίζει τον αστυνομικό διοικητή της Υδρας να χαιρετάει ναζιστικά μπροστά από το τρένο της χιτλερικής Γερμανίας σε μουσείο της Νυρεμβέργης. Από το Αρχηγείο της ΕΛΑΣ λήφθηκε απόφαση για μετακίνησή του. Ο ίδιος αστυνομικός, το 1999, ήταν ο δράστης πυροβολισμών που ρίχτηκαν στην κηδεία του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΓΑΔΑ, ο τότε ανθυπαστυνόμος Γεώργιος Κάγκαλος, πυροβόλησε οκτώ φορές με το υπηρεσιακό του πιστόλι κατά τη διάρκεια της κηδείας που έγινε στις 30 Ιούνη. Ο δράστης, που παραδέχτηκε την πράξη του, ανήκε στη Διεύθυνση Αμεσης Δράσης και μετά μεταφέρθηκε στο ΑΤ της Μυκόνου. Για αυτό το περιστατικό έλαβε ανώτατη πειθαρχική ποινή, ενώ για τη συναφή ποινική υπόθεση κρίθηκε αθώος από αρμόδιο δικαστήριο.
Φωτογραφία: Έθνος
Επίθεση ακροδεξιών σε αντιφασιστική συγκέντρωση με κάλυψη των ΜΑΤ
Ακροδεξιοί της Λαϊκής Πατριωτικής Ενωσης πραγματοποιήσαν συγκέντρωση κατά μεταναστών στην πλατεία Καραϊσκάκη στο λιμάνι του Πειραιά. Στράφηκαν εναντίον δημοσιογράφων βρίζοντας και απειλώντας, ενώ φώναζαν συνθήματα εναντίον του Παύλου Φύσσα. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε και αντιφασιστική συγκέντρωση. Πριν προλάβουν όμως να ανοίξουν τα πανό τους, δέχτηκαν επίθεση από 30-50 ακροδεξιούς. Αφού ακούστηκε παράγγελμα για «ντου» μέλη του νεοναζιστικού μορφώματος επιτέθηκαν με πέτρες και παλούκια στους συγκεντρωμένους. Η αστυνομία επενέβη κάνοντας χρήση χειροβομβίδων κρότου λάμψης αδιακρίτως προς τις δύο πλευρές, ενώ οι επιτιθέμενοι συνέχισαν ανενόχλητοι την επίθεση και κατά τη διάρκεια της αστυνομικής επέμβασης.
Φωτογραφία, video: Εργατική Αλληλεγγύη
Χρυσαυγίτης ο πρώην Αστυνομικός Διευθυντής Εύβοιας
Ο Λάμπρος Χουλιαράς διετέλεσε Αστυνομικός Διευθυντής Εύβοιας το 2014 και αποστρατεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2016. Οι «στενές σχέσεις» του Λάμπρου Χουλιαρά με την Χρυσή Αυγή άρχισαν να γίνονται επίσημα γνωστές από μια φωτογραφία που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2016 στο site της οργάνωσης που έδειχνε τον ίδιο να παρακολουθεί το συνέδριο της ΧΑ. Επίσης τον Ιούνιο ο Χουλιαράς έδωσε το παρών σε εκδήλωση της ΧΑ στη Χαλκίδα όπου φώναζε συνθήματα και τραγουδούσε τον ύμνο της οργάνωσης. Ο Χουλιαράς τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο του 2021 στήριζε τον Ηλία Κασιδιάρη και αυτοπροσδιοριζόταν ως στέλεχος των «Ελλήνων».
Φωτογραφία & βίντεο: Eviazoom
Αστυνομικοί με ναζιστικά σύμβολα στη δίκη της Χρυσής Αυγής
Άνδρας των ΜΑΤ, μέρος της αστυνομικής φύλαξης του Εφετείου, όπου δικαζόταν η Χρυσή Αυγή, φέρει τατουάζ με τον Σιδηρούν Σταυρό, παλαιό σύμβολο του γερμανικού μιλιταρισμού, που χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα από τους ναζί κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Φωτογραφία: Αυγή
Ακροδεξιοί δρουν ανενόχλητοι δίπλα στην αστυνομία
O «Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος Σχολείο» στη Θεσσαλονίκη δέχτηκε επίθεση από ακροδεξιούς που πραγματοποιούσαν μοτοπορεία εν όψει της επετείου για την 25 Μαρτίου και τη συμπλήρωση 200 ετών από την ελληνική επανάσταση. Η μοτοπορεία περίπου 100 ακροδεξιών σταμάτησε έξω από τον κοινωνικό χώρο και ξεκίνησε να επιτίθεται με πέτρες. Αστυνομικοί βρίσκονται δίπλα στους ακροδεξιούς και τους αφήνουν να δρουν ανενόχλητοι.
Ακροδεξιά σήματα σε στολές αστυνομικών
Μια διαδικτυακή σταχυολόγηση ακροδεξιών σημάτων σε στολές αστυνομικών αποτελεί ένδειξη ότι οι ακροδεξιές αντιλήψεις στην ΕΛ.ΑΣ. είναι διαδεδομένες και δεν έχουν καμφθεί εξαιτίας της καταδίκης της Χρυσής Αυγής.
Φωτογραφία: Φοίβος Συμεωνίδης
- Βλ. Δημήτρης Χριστόπουλος (επιμ.), Δημήτρης Κουσουρής, Κλειώ Παπαπαντολέων, Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος, Αλέξανδρος Σακελλαρίου, Το «βαθύ κράτος» στη σημερινή Ελλάδα και η Ακροδεξιά: Αστυνομία, Δικαιοσύνη, Στρατός, Εκκλησία, Εκδόσεις Νήσος, 2014.[↩]
- Βλ. Αρετή Αθανασίου, Aστυνομικοί κάλυπταν τον «Περίανδρο», Τα Νέα, 17/4/2004.[↩]
- Βλ. Ενδεικτικά: Παντία Καζαντζή, Διασυνδέσεις με τον κρατικό μηχανισμό μέχρι το μεδούλι, Ριζοσπάστης, 11/10/2020.[↩]
- Βλ. Δημήτρης Ψαρράς, Ο «Χάρος» της Χρυσής Αυγής βγήκε… παγανιά στην ΕΛ.ΑΣ., Εφημερίδα των Συντακτών, 14/5/2017.[↩]
- Βλ. Πώς οι καταθέσεις εκ των… έσω καίνε τη ναζιστική συμμορία, Η Αυγή, 24/12/2017.[↩]
- Βλ. Η απάτη της έρευνας Δένδια για τη διασύνδεση ΕΛΑΣ-νεοναζί, Jail Golden Dawn, 27/11/2013.[↩]
- Βλ. Βασίλης Λαμπρόπουλος, Ισχυροί «πυρήνες» της Χρυσής Αυγής στην Ελληνική Αστυνομία, Τα Νέα, 14/10/2020.[↩]
- Βλ. Τα κάτω άκρα της αστυνομίας, Ιός, Ελευθεροτυπία, 27/9/1998.[↩]