H Βασιλική Πρόνοια ή Βασιλικό Ίδρυμα Πρόνοιας δημιουργήθηκε το 1955, ως διάδοχος οργανισμός της Ερανικής Επιτροπής που είχε ιδρύσει το 1947 η Βασίλισσα Φρειδερίκη. Η Ερανική Επιτροπή (επισήμως, Έρανος «Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος» υπό την Υψηλήν Προστασίαν της ΑΜ της Βασιλίσσης), γνωστή απλώς ως «Έρανος», ήταν ο φορέας συγκρότησης των Παιδουπόλεων, δηλαδή των δομών (περίπου 52 στο απόγειό τους) όπου φιλοξενούνταν παιδιά, τα οποία απομάκρυνε ο Εθνικός Στρατός από τις ζώνες σύγκρουσης του Εμφυλίου. Μετά την επιστροφή πολλών χιλιάδων παιδιών στα σπίτια τους και τη μείωση του αριθμού των Παιδουπόλεων, η Βασιλική Πρόνοια επέκτεινε τη δράση της, ιδρύοντας τα «Σπίτια του Παιδιού», αγροτικές και οικοκυρικές σχολές, νηπιαγωγεία, βρεφοκομεία, κέντρα νεότητας κ.ά. Η Βασιλική Πρόνοια ουδέποτε υπήρξε ξεκάθαρα κρατικός οργανισμός αλλά λειτουργούσε με ένα ιδιότυπο νομικό καθεστώς που ανανεωνόταν με βασιλικά διατάγματα και πλαισιωνόταν από άλλες κρατικές νομικές πράξεις, ενώ ενισχυόταν οικονομικά με χρηματοδότηση μέσω έμμεσης φορολογίας και διάθεση εκτάσεων. Το 1970, μετά τη φυγή της βασιλικής οικογένειας από την Ελλάδα, η δικτατορική κυβέρνηση μετέφερε τις δραστηριότητες και τις χρηματοδοτήσεις όλων των βασιλικών προνοιακών δομών στον νεοσύστατο Εθνικό Οργανισμό Πρόνοιας.
Βασιλική Πρόνοια
Βασιλικός οργανισμός